Τα τελευταία χρόνια οι παράγοντες της αγοράς στη Θεσσαλονίκη προσπαθούν μέσα από μια σειρά από προωθητικές ενέργειες να αναζωογονήσουν το ιστορικό και εμπορικό κέντρο της πόλης και να προσελκύσουν τους καταναλωτές.
Ενέργειες, που ήταν επί πολλά χρόνια ζητούμενο γίνονται και είναι επιτυχημένες, όμως δυστυχώς έγιναν πράξη σε μια εποχή, που η κατανάλωση είναι στο ναδίρ. Αντιστροφή του οικονομικού κλίματος δε διαφαίνεται. Νέο εισόδημα στα νοικοκυριά επίσης δε φαίνεται. Αντιθέτως, η κατανάλωση συρρικνώνεται περαιτέρω και οι τσέπες αδειάζουν από τις απαιτήσεις του κράτους και από τις αυξήσεις στα βασικά.
Σε καμιά περίπτωση αυτή η δεινή κατάσταση στην οποία καλείται να λειτουργήσει η αγορά δεν πρέπει να αποτελέσει ανασταλτικό παράγοντα στις πρωτοβουλίες των παραγόντων της αγοράς για βελτίωση της εικόνας της, έστω κι αν αυτοί που θα έπρεπε να είναι συμπαραστάτες της σε τοπικό επίπεδο δεν είναι. Οι άλλοι, του κεντρικού επιπέδου, είναι προφανώς εδώ και πολύ καιρό εχθροί της αγοράς.
Μια σειρά από ενέργειες, όπως το open mall και το πρότζεκτ Καπάνι, σε συνδυασμό με τις διαρκείς προσφορές έχουν κρατήσει αρκετό κόσμο στην κεντρική αγορά. Κόσμος που δεν είναι δεδομένος, κι ας ισχυρίζονται ορισμένοι ότι έτσι κι αλλιώς ένα μίνιμουμ καταναλωτών θα βρίσκονται διαρκώς στο κέντρο της πόλης.
Η εκτίμηση είναι λανθασμένη κατά τη γνώμη μου, διότι θεωρώ πως σε συνθήκες τέτοιας οικονομικής κρίσης, ούτε ο μισός κόσμος δε θα επισκεπτόταν το κέντρο αν δεν υπήρχαν όλες αυτές οι συλλογικές και άλλες πολλές μεμονωμένες πρωτοβουλίες καταστηματαρχών και εμπόρων.
Οι νέες αυξήσεις στις τιμές, σε συνδυασμό με τις μειώσεις και τις νέες επιβαρύνσεις θα επιδεινώσουν ακόμη περισσότερο το αρνητικό κλίμα και βέβαια το εισόδημα των νοικοκυριών. Ακόμη και οι αυξήσεις σε καφέ, τσιγάρα, καύσιμα είναι βέβαιο πως θα στερήσουν κι άλλο κόσμο από την κεντρική αγορά. Όχι ότι θα στραφεί αλλού ο κόσμος. Αλλά έναν καφέ που πριν δυο χρόνια δύσκολα θα τον έβαζε κανείς στο ζύγι των μηνιαίων εξόδων του, τώρα είναι αναγκασμένος να τον βάλει.
Οπότε πέρα από το καθαρά οικονομικό, ο καταναλωτής θα χρειαστεί ακόμη μεγαλύτερο κίνητρο για να πάρει το ΙΧ του, το λεωφορείο ή το ταξί για να μετακινηθεί έστω ένα Σάββατο στο κέντρο για «διασκέδαση», για μια απλή έξοδο.
Κίνητρο αποτελούν όλες αυτές οι πρωτοβουλίες και είναι αυτές που θα κρατήσουν ένα ελάχιστο έστω αριθμό καταναλωτών ζεστό το επόμενο διάστημα. Διότι πλέον πέρασαν κι οι γιορτές... Από εκεί και πέρα, οι επαγγελματίες του κέντρου θα πρέπει να αντιμετωπίσουν όπως και οι καταναλωτές, όπως και οι υπόλοιποι Έλληνες, τη διαρκώς μεγαλύτερη κρίση. Χρονιά με τη χρονιά, μήνα με το μήνα, μέρα με τη μέρα.
Θα ήθελα όμως τις ιδέες και τις πρωτοβουλίες των καταστηματαρχών, των εμπόρων, των επαγγελματιών να τις συνδράμουν (όχι με χορηγίες σε εκδηλώσεις, αλλά με πιο σοβαρό τρόπο) και οι τοπικοί φορείς. Ο δήμος για παράδειγμα πρέπει κι αυτός να κατεβάσει ιδέες για να τονωθεί το αγοραστικό κλίμα. Θα χαιρόμουν εάν η διοίκηση του δήμου δεν περιοριζόταν στα τυπικά και είχε πιο στενές σχέσεις με την αγορά. Όχι κατ' ανάγκη με τα Επιμελητήρια ή με τους συλλόγους, αλλά με επαγγελματίες, που παράλληλα είναι και ενεργοί πολίτες και μπορούν αν καθίσουν στο ίδιο τραπέζι και ζυμωθούν να βγάλουν νέες ιδέες, που θα τονώσουν την κατανάλωση. Που θα φέρουν κόσμο στο κέντρο.
Δεν είναι μόνο τα σκουπίδια που πρέπει να μαζεύονται, το κυκλοφοριακό και η στάθμευση, είναι και ο ευπρεπισμός και πολλές φορές ο «στολισμός» του χώρου, είναι τα χάπενινγκ, είναι η διάθεση που δημιουργείται από ανθρώπους με ζωντάνια και με όρεξη να προσφέρουν και να απολαύσουν.
Χρειάζονται φρέσκες ιδέες, χρειάζονται οι φορείς να στηρίζουν και οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, οι έμποροι, καταστηματάρχες και επαγγελματίες να διαχειριστούν τη μιζέρια τους. Να την κρύψουν στην ανάγκη.
Τι νομίζετε; Ότι ο καταναλωτής που μπαίνει σε ένα μαγαζί και ξέρει ότι από τα εκατό πράγματα δεν μπορεί παρά να αγοράσει το ένα δε νιώθει μίζερα; Κι όμως το καταπίνει και χαίρεται ακόμη και με αυτό το ένα που μπορεί να καταναλώσει, έστω κι αν δεν είναι για τον ίδιο.
Η κεντρική αγορά της Θεσσαλονίκης χρειάζεται σήμερα μεγαλύτερη στήριξη από ποτέ. Δεν είναι μόνο θέμα των καταναλωτών και των επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται σ' αυτή. Είναι θέμα της ίδιας της πόλης. Της εικόνας της, της διάθεσης που αποπνέει στον επισκέπτη, της λειτουργίας της, της τοπικής οικονομίας. Ένα νεκρό κέντρο –αγοραστικά στην αρχή- δεν είναι μια δυσοίωνη μακροπρόθεσμη πρόβλεψη, ούτε κακεντρεχές σενάριο. Είναι ορατή απειλή.