Skip to main content

Ο πραγματικός λόγος ανησυχίας των ΗΠΑ για τις εξελίξεις στην Τουρκία

Οι ΗΠΑ έχουν ενοχληθεί σφόδρα από την μετα-πραξικοπηματική συμπεριφορά του Ερντογάν και το δείχνουν αυτό με πρόσχημα τη θανατική ποινή.

Από την χθεσινή ειδησεογραφία πληροφορηθήκαμε πως ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Τζον Κέρι, κάλεσε την τουρκική κυβέρνηση να σεβαστεί τις δημοκρατικές αρχές, καθώς διώκει χιλιάδες Τούρκων αξιωματούχων στον απόηχο της απόπειρας πραξικοπήματος. Φάνηκε ιδιαιτέρως ενοχλημένος από την πρόθεση του Ερντογάν να επαναφέρει την θανατική ποινή.

Μάλιστα δε, δημοσίευμα της Washington Post, είχε τίτλο: «Kerry warns Turkey’s NATO membership could be in jeopardy», δηλαδή ο Κέρι προειδοποιεί την Τουρκία ότι διακινδυνεύει τη συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ.

Νωρίτερα, υπήρξε ανάλογη προειδοποίηση στην Τουρκία και από την επικεφαλής της διπλωματίας της Ε.Ε., Φεντερίκα Μογκερίνι, η οποία τόνισε, ότι καμία χώρα στην οποία ισχύει ή θα ισχύσει η θανατική ποινή δεν μπορεί να φιλοδοξεί ότι θα ενταχθεί στην Ένωση.

Κάτι δεν καταλαβαίνω. Σε πολλές Πολιτείες των ΗΠΑ ισχύει η θανατική ποινή και δεν υπήρξε καμία παρέμβαση να καταργηθεί. Υπάρχει διαφοροποίηση στα είδη της θανατικής ποινής, και σε κάποιες χώρες, αυτοχαρακτηριζόμενες αμύντορες των δημοκρατικών θεσμών, ισχύει, ενώ αν ισχύει σε άλλες, αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα για παραμονή ή ένταξη σε διεθνή φόρα;

Αναμφιβόλως, οι ΗΠΑ έχουν ενοχληθεί σφόδρα από την μετα-πραξικοπηματική συμπεριφορά του Ερντογάν, και το δείχνουν αυτό με πρόσχημα το ενδεχόμενο καθιέρωσης της θανατικής ποινής στην Τουρκία, την οποία ποινή εφαρμόζουν οι ίδιες στην επικράτειά τους. Υποθέτω, πως ο σοβαρότερος λόγος της ενόχλησης είναι η παντελής διάλυση του τουρκικού στρατού, στρατηγικού ενδιαφέροντος παράγοντα για το ΝΑΤΟ, και ακρογωνιαίου λίθου της αμερικανικής πολιτικής στην περιοχή.

«Ένα από τα στηρίγματα δηλαδή των ΗΠΑ, τόσο στην Μαύρη Θάλασσα, όσο και στην Ανατ. Μεσόγειο και γενικότερα στην Μέση Ανατολή, παύει να υπάρχει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η αλήθεια είναι, πως για πολλές δεκαετίες μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν υπήρχε μεγάλη εκτίμηση στις στρατιωτικές ικανότητες των Τούρκων, επειδή ήσαν απόλεμοι και φυσικά άπειροι (φάνηκε αυτό στην Β. Κορέα, όπου το τουρκικό τάγμα ολίγον μετά την προσγείωση συνελήφθη αιχμάλωτο από τους Κινέζους).

Από την στιγμή όμως που με την άφρονη ενέργειά μας να αποσυρθούμε από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, και να ανατεθεί η ασφάλεια του Αιγαίου στους Τούρκους, τους… εκπαιδεύσαμε, τουλάχιστον ως προς την Αεροπορία και το Ναυτικό. Η δε εκπαίδευσή τους συνεχίστηκε με τις επιδρομές κατά των Κούρδων της Τουρκίας και της Συρίας.

Παρά τις αποτυχίες τους, δεν παύει ο τουρκικός στρατός να είναι πολυάριθμος και άριστα εξοπλισμένος. Με τα νέα δεδομένα όμως, και την απομάκρυνση έμπειρων ανωτάτων και ανωτέρων αξιωματικών, εξ ανάγκης τα κενά θα καλυφθούν από έμπιστους ισλαμιστές, αλλά απαίδευτους, και με ηθικό προς το μηδέν, γεγονός το οποίο φάνηκε και προ καιρού από τις αθρόες παραιτήσεις όσων συμμετείχαν στις επιχειρήσεις της νοτιοανατολικής Τουρκίας.

Κοντά σ’ αυτό βέβαια είναι και η στάση της Τουρκίας έναντι των ΗΠΑ, τις οποίες απείλησε ο Τούρκος πρωθυπουργός, Μπιναλί Γιλντιρίμ, ενοχλημένος από την άρνηση των ΗΠΑ να εκδώσουν τον Γκιουλέν (σημειωτέον: δεν υποβλήθηκε ακόμη κανένα επίσημο αίτημα για έκδοσή του) λέγοντας, ότι: «Ίσως να αναθεωρήσουμε τη φιλία μας». Υπάρχουν δε πολλές δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων, δημόσιες ή διαρρέουσες, με κατηγορίες κατά των ΗΠΑ ότι αυτές οργάνωσαν το πραξικόπημα, και μάλιστα από την βάση του Ιντσιρλίκ.

Αν προστεθεί πως ο δικτάτορας της Άγκυρας είναι απρόβλεπτος στη συμπεριφορά του, δεν θα μπορούσαν οι ΗΠΑ να μη εκφράσουν την δυσαρέσκειά τους. Δεν θα αποτελέσει έκπληξη, εάν οι οξυμένες πλέον σχέσεις, οδηγήσουν σε πραγματικό πραξικόπημα. Ο Ερντογάν, δεν έφυγε ακόμη από την Κωνσταντινούπολη. Ως προς το αν συμφέρει στο ΝΑΤΟ η παρουσία της Τουρκίας όπως είναι σήμερα, αυτό είναι προς συζήτηση.