Το 1ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, που ολοκληρώθηκε χθες το μεσημέρι στον «ομφαλό του κόσμου» της αρχαιότητας, πραγματοποιήθηκε σε μια ιδιαίτερη και περίπλοκη συγκυρία. Με το προσφυγικό σε έξαρση που εγκυμονεί ανθρωπιστική τραγωδία. Με την πρώτη αξιολόγηση του 3ου Μνημονίου σε εκκρεμότητα. Με την πραγματική οικονομία σε καθοδική φάση. Με τους αγρότες και τους επαγγελματίες στα… κάγκελα. Και με το πολιτικό τοπίο σε συνθήκες ρευστότητας, που μόνο όσοι εθελοτυφλούν δε βλέπουν. Υπό μίαν έννοια καμία άλλη στιγμή δεν θα ήταν η καταλληλότερη για να γίνει –παρά την πίεση- μια σοβαρή συζήτηση για το μέλλον της Ελλάδας, που δεν μπορεί παρά να προβάλλεται στον σκληρό πυρήνα της Ενωμένης Ευρώπης.
Αν παρακάμψει κανείς τόσο το προσφυγικό, που προέκυψε τους τελευταίους μήνες, όσο και τις εσωτερικές οικονομικές αγκυλώσεις ως αποτέλεσμα χρόνιων στρεβλώσεων του ελληνικού συστήματος (ασφαλιστικό, φορολογικό, γραφειοκρατία, ιδιωτικοποιήσεις), που θα έπρεπε να ξεπεραστούν ανεξαρτήτως μνημονίων, το βασικό πρόβλημα της χώρας μας είναι οι επενδύσεις. Δηλαδή οι κινήσεις που θα οδηγήσουν σε αύξηση του πλούτου και της απασχόλησης. Κι επειδή το δημόσιο ταμείο είναι μείον, ο λόγος γίνεται για τις ιδιωτικές επενδύσεις.
Επί του θέματος αποκαλυπτική ήταν η τοποθέτηση της Επιτρόπου Περιφερειακής Πολιτικής Κορίνας Κρέτσου, η οποία με λίγες φράσεις εξήγησε ότι η Κομισιόν κίνησε γη και ουρανό για να βοηθήσει την Ελλάδα να μη χάσει κονδύλια από το ΕΣΠΑ 2007 – 2013, αλλά και να προγραμματίσει την απορρόφηση κονδυλίων του νέου ΕΣΠΑ 2014 – 2020. Η Ρουμάνα Επίτροπος θύμισε ότι η Κομισιόν άλλαξε τον κανονισμό της ειδικά για την Ελλάδα, ώστε να υπάρξει ευελιξία στις διαδικασίες, αλλά και να εξακολουθούν να ονομάζονται συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα που πληρώνονται κατά 100% με κοινοτικά κονδύλια! Είπε, επίσης, ότι τους τελευταίους τρεις μήνες εκταμιεύτηκαν τρία δισ. ευρώ προς τη χώρα μας και ευχήθηκε τα επόμενα λίγα χρόνια να ολοκληρωθούν μεγάλα έργα όπως η επέκταση του μετρό της Αθήνας, η κατασκευή του μετρό της Θεσσαλονίκης, η διαχείριση αποβλήτων στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη, καθώς και η ολοκλήρωση των αυτοκινητοδρόμων που κατασκευάζονται με τη μέθοδο της παραχώρησης. Η ίδια μίλησε για τους παράγοντες της καινοτομικότητας και της ανταγωνιστικότητας, που οφείλουν να έχουν τα προγράμματα που υποβάλλονται στην Κοινότητα και… αποκάλυψε ότι δεν έχει υποβληθεί ούτε ένα πρόγραμμα από την Ελλάδα για χρηματοδότηση από το πακέτο Γιουνκέρ. Ένα κολοσσιαίο πρόγραμμα 315 δισ. ευρώ για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, που αφορά μεγάλα έργα υποδομής κι έχει μόνο μία… αδυναμία.
Αφορά χρήματα που θα πρέπει σε βάθος χρόνου να επιστραφούν, δεν αποτελούν δηλαδή επιδοτήσεις, αλλά εγγυήσεις, ώστε με αυστηρούς πόρους να μοχλευτούν ιδιωτικά κεφάλαια, αφού υπάρχει αντικειμενική αδυναμία δημοσίων επενδύσεων. Ένα πρόγραμμα που σχεδιάστηκε επειδή η Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της στερείται επενδύσεων της τάξεως των 300 δισ. ευρώ, ώστε η ανάπτυξη της οικονομίας της να αγγίξει το επιθυμητό επίπεδο και να απομακρυνθεί ο κίνδυνος φτωχοποίησης για 120 εκατ. ευρωπαίους.
Όλα αυτά πρέπει να αποτελούν για την Ελλάδα καλό μάθημα. Η προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων είναι στην πραγματικότητα μονόδρομος για την επίλυση του οικονομικού προβλήματος της χώρας. Με κάθε κόστος, εκτός από ορισμένες κόκκινες γραμμές, που απορρέουν από το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Για παράδειγμα, καμία επένδυση δεν μπορεί να προχωρήσει αν έχει αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, αλλά αυτός δεν είναι λόγος να απαιτούνται για την πραγματοποίησή της 50 (!) άδειες, που, μάλιστα, εκδίδονται σε βάθος πολλών χρόνων! Ούτε να καθυστερεί η έκδοση μιας δικαστικής απόφασης για τρία ή τέσσερα χρόνια!
Η Βόρεια Ελλάδα έχει υποφέρει από αυτή την τρέλα και τη γραφειοκρατία. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα του μετρό της Θεσσαλονίκης και των μεταλλείων Χαλκιδικής, δύο έργα στα οποία η μπάλα χάνεται μεταξύ της πολυνομίας, της γραφειοκρατίας και των πολιτικών σκοπιμοτήτων, με καταστροφικά για την οικονομία αποτελέσματα. Αλλά και της ιδιωτικοποίησης του λιμανιού της Θεσσαλονίκης, που αργά αλλά σταθερά διολισθαίνει στο βάθος του χρόνου.