Skip to main content

Για ποιον λόγο οι Ρώσοι επιμένουν στον αγωγό South Stream

Η Ρωσία αναζητεί νέα δίοδο για την μεταφορά αερίου της Gazprom στη Νότια Ευρώπη, παρ’ όλο που προχωρεί η κατασκευή του αγωγού Tap.

Τέλη Μαΐου θα βρίσκεται στην Ελλάδα ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντμίρ Πούτιν και αφίεται να διαρρεύσει ότι ένας από τους στόχους του είναι να πείσει την ελληνική κυβέρνηση στην αποδοχή του εναλλακτικού αγωγού South Stream, που σχεδιάζει η Ρωσία.

Βεβαίως, παρά τις αντιδράσεις Ε.Ε. και ΗΠΑ, υπήρξε μια πρώτη στήριξη Ελλάδας και Ιταλίας σε αυτή την κατεύθυνση, με την υπογραφή μνημονίου μεταξύ ΔΕΠΑ, Εdison και Gazprom για τη διερεύνηση των δυνατοτήτων αναβίωσης του IGI (του χερσαίου και υποθαλάσσιου αγωγού που θα μεταφέρει αέριο από Ελλάδα στην Ιταλία), προκειμένου να μεταφερθεί μέσω αυτού και ρωσικό αέριο.

Η Ρωσία, μετά την ακύρωση του South Stream και την εγκατάλειψη του Τurkish Stream, αλλά και της προβληματικής ουκρανικής οδού, αναζητεί νέα δίοδο για την μεταφορά αερίου της Gazprom στη Νότια Ευρώπη, παρ’ όλο που προχωρεί η κατασκευή του αγωγού Tap, με την είσοδο αζέρικου αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά.

Συμφώνως προς την «Καθημερινή», η ελληνική κυβέρνηση, όπως έχει φανεί και από τις δηλώσεις του υπουργού Ενέργειας και Περιβάλλοντος Πάνου Σκουρλέτη, προσδοκά στη στήριξη της ρωσικής πλευράς και στην υλοποίηση του σχεδίου συμπράξεων ιδιωτών με τη ΔΕΗ σε υφιστάμενες ή νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, μέσω του οποίου επιχειρεί να αποφύγει το δυσμενές σενάριο πώλησης μονάδων.

Όμως, παρά την εκτίμηση της εφημερίδας, οφείλω να υπενθυμίσω ότι σ’ αυτήν την στήλη είχα καταγράψει την απορία ειδικών της ενέργειας, όταν ο κ. Σκουρλέτης, σε πρόσφατο ενεργειακό συνέδριο, ενώ αναφέρθηκε σε όλους τους αγωγούς για τους οποίους γίνεται λόγος, δεν έκανε καμία μνεία στην συμφωνία ΔΕΠΑ, Εdison και Gazprom. Υπήρξε υπόνοια, ότι ασκήθηκε μεγάλη πίεση εκ μέρους της Δύσης, με την ελληνική κυβέρνηση να υπαναχωρεί και να στέλνει την υλοποίηση της ανωτέρω συμφωνίας στις ελληνικές καλλένδες.

Πάντως, η ενεργειακή ατζέντα περιλαμβάνει και την επανενεργοποίηση του ενδιαφέροντος ρωσικών εταιρειών για τις αποκρατικοποιήσεις σε ΔΕΠΑ και ΕΛΠΕ, στον βαθμό, βέβαια, που αυτές θα προχωρήσουν, αλλά και τη σύμπραξη ρωσικών εταιρειών ηλεκτρισμού με τη ΔΕΗ, ενώ θα επανεκτιμηθεί το ρωσικό ενδιαφέρον για ΟΛΘ και ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Όλα αυτά, θα υπενθυμίσω πάλι παλαιότερο γραπτό, μόνον αν αποφασίσει η Ελλάδα -με όποιο τίμημα- να αδιαφορήσει για τις συστάσεις των ισχυρών, ότι δεν πρέπει να πατήσουν πόδι στην χώρα οι Ρώσοι, ούτε ως τουρίστες.

Οι Ρώσοι, παρ’ όλα αυτά επιμένουν, και ως προς τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου, η Gazprom επανέρχεται με νέα εκδοχή του σχεδίου South Stream, η οποία όμως λύνει κάποια προβλήματα, αλλά προσθέτει ένα, που ίσως είναι αξεπέραστο. Η αρχή του αγωγού θα είναι η Κριμαία, με κατάληξη την Βάρνα της Βουλγαρίας, από εκεί θα συνδέεται με τον συμφωνημένο αγωγό Βουλγαρίας-Ελλάδας και θα καταλήγει στον ελληνοϊταλικό IGI.

Όμως, ακόμη και αν παραβλεφθεί το γεγονός ότι οι ΗΠΑ θέλουν απεξάρτηση από το φυσικό αέριο, πώς μπορεί να γίνει αποδεκτό ότι η Κριμαία αποτελεί ρωσικό έδαφος, αφού η Δύση δεν αναγνωρίζει την προσάρτηση, και θεωρεί την Κριμαία έδαφος της Ουκρανίας;

Πάντως, συμφώνως προς την Βουλγαρική Ραδιοφωνία, ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας κ. Μπορίσοφ δήλωσε ότι εξακολουθεί η εργασία πάνω σε σχέδιο ρωσοβουλγαρικού αγωγού και η ρωσική πλευρά εξακολουθεί να προμηθεύει σωλήνες για τη Βουλγαρία. Η νέα ιδέα για αγωγό όμως κρύβει όχι μόνο προβλήματα με τις ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές, αλλά και τέτοια με καθαρά πολιτικό χαρακτήρα. Και αναφέρεται, όπως έγραψα ανωτέρω, ότι η Βουλγαρία δεν αναγνωρίζει επίσημα τη χερσόνησο της Κριμαίας ως μέρος της Ρωσίας.

Και κοντά σε όλα αυτά, έρχεται η Γερμανία, η οποία απαγορεύει μεν τον South Stream για προμήθεια αερίου στη Νότια Ευρώπη, η ίδια όμως όχι μόνον προμηθεύεται απευθείας αέριο από την Ρωσία με τον Βόρειο Διάδρομο (Nord Steam), αλλά συμφώνησε εκ νέου και κατασκευάζεται ο Nord Steam II, για επί πλέον αέριο, μέρος του οποίου θα διανέμει σε βορειοευρωπαϊκές χώρες!

Στο Κονσόρτσιουμ που έχει συμφωνήσει με την Gazprom για την κατασκευή του αγωγού Nord Stream II συμμετέχουν οι εταιρίες E.ON, Wintershall, Shell, OMV και η Engie, σύνθεση πανίσχυρη, που -αφού το επιθυμεί η Γερμανία- θα βρει τρόπο να παραβιάσει, ή να το πω κομψά, να προσαρμόσει την κοινοτική νομοθεσία στην γερμανική επιθυμία. Μένει να δούμε ποια θα είναι η αμερικανική αντίδραση.

Για κατακλείδα, να υποσημειώσω ότι οι χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, είναι αντίθετες στην εκδοχή κάθε νέου αγωγού, που θα εξαρτήσει περισσότερο την Ευρώπη από την Ρωσία, ως προς την ενέργεια. Φυσικώ τω λόγω, οι μεγαλύτερες αντιδράσεις προέρχονται από την Ουκρανία, η οποία με τους νέους σχεδιασμούς παρακάμπτεται, και χάνει την γεωστρατηγική της αξία, ως ενεργειακός κόμβος.

Ο Μακεδών