Τη συνομιλία του Έλληνα πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή με την ομόλογό του Μάργκαρετ Θάτσερ αποκαλύπτουν οι εμπιστευτικοί φάκελοι του Foreign Office για το έτος 1979.
Στην επίσημη επίσκεψη στο Λονδίνο του Έλληνα πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή και τις συνομιλίες με την ομόλογό του Μάργκαρετ Θάτσερ αναφέρονται κατά κύριο λόγο οι εμπιστευτικοί φάκελοι του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών (Foreign Office) για το έτος 1979, οι οποίοι αφορούν στην Ελλάδα και άνοιξαν σήμερα για το κοινό και τους ιστορικούς.
Σύμφωνα με την εμπιστευτική αναφορά, ο κ. Καραμανλής ανέλυσε στη Θάτσερ τις ελληνικές απόψεις για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, το Κυπριακό και για την επιστροφή της Ελλάδας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ. Ζήτησε, δε, τη βρετανική υποστήριξη στο θέμα της ένταξης της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή κοινότητα, εκφράζοντας μάλιστα την ευχή το Ηνωμένο Βασίλειο να είναι η πρώτη χώρα που θα επικυρώσει την ένταξη της Ελλάδας.
Από την πλευρά της η Μάργκαρετ Θάτσερ διαβεβαίωσε ότι η χώρα της θα υποστηρίξει ανεπιφύλακτα την ελληνική ένταξη. Στις συνομιλίες τους για τις διμερείς σχέσεις, η Βρετανίδα πρωθυπουργός εξέφρασε στον Έλληνα ομόλογό της τη μεγάλη της επιθυμία για τη συμμετοχή βρετανικών εταιριών στην κατασκευή μεγάλων έργων στην Ελλάδα και αναφέρθηκε συγκεκριμένα στην κατασκευή σταθμών ενέργειας με άνθρακα και στον εκσυγχρονισμό των ελληνικών ηλεκτρικών σιδηροδρόμων. Η βρετανική πλευρά εξέφρασε επίσης το ενδιαφέρον να πουλήσει στην Ελλάδα στρατιωτικά άρματα τύπου «Τσόμπαμ».
Ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής απέφυγε να δεσμευθεί για την αγορά πολεμικού υλικού, λέγοντας ότι η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε δύσκολο στάδιο, ενώ για τα δύο έργα στα οποία αναφέρθηκε η Μάργκαρετ Θάτσερ είπε ότι αυτά θα τα συζητήσει στην προσεχή επίσκεψή του στο Λονδίνο ο τότε υπουργός Συντονισμού, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.
Οι δύο πρωθυπουργοί συζήτησαν και την κατάσταση στα Βαλκάνια. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής φέρεται να είπε ότι η πρωτοβουλία του για την ανάπτυξη ευρύτερης συνεργασίας στα Βαλκάνια συναντά την αντίδραση της Σοβιετικής Ένωσης, η οποία «φοβάται ότι η πρωτοβουλία αυτή μπορεί να δώσει μεγαλύτερη ανεξαρτησία στις βαλκανικές χώρες».
Όσον αφορά στο Κυπριακό, ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε στη Μάργκαρετ Θάτσερ ότι «για να λυθεί αυτό το θέμα χρειάζονται γενναίες αποφάσεις και καλή διάθεση από την πλευρά της Τουρκίας. Οι Ελληνοκύπριοι δεν εξαρτώνται από μένα, αλλά οι Τουρκοκύπριοι εξαρτώνται από την Άγκυρα».
Εξάλλου, στους φακέλους του Foreign Office αναφέρεται ότι εκπρόσωπος της βρετανικής πρεσβείας στην Αθήνα παρακολούθησε το συνέδριο της ΝΔ στη Χαλκιδική, το πρώτο της συνέδριο μετά τη μεταπολίτευση. Στην αναφορά του προς το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών, ο διπλωμάτης σημειώνει ότι «ο Κωνσταντίνος Καραμανλής χωρίς να είναι ιδεολόγος ή πολιτικός φιλόσοφος, στην καλά συγκροτημένη ομιλία του έδωσε έμφαση στο ριζοσπαστικό φιλελευθερισμό στην κοινωνική πολιτική και γενικά η ομιλία του ερμηνεύεται ως διαθήκη για το κόμμα του, το οποίο δημιούργησε».
Σύμφωνα με την εμπιστευτική αναφορά, ο κ. Καραμανλής ανέλυσε στη Θάτσερ τις ελληνικές απόψεις για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, το Κυπριακό και για την επιστροφή της Ελλάδας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ. Ζήτησε, δε, τη βρετανική υποστήριξη στο θέμα της ένταξης της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή κοινότητα, εκφράζοντας μάλιστα την ευχή το Ηνωμένο Βασίλειο να είναι η πρώτη χώρα που θα επικυρώσει την ένταξη της Ελλάδας.
Από την πλευρά της η Μάργκαρετ Θάτσερ διαβεβαίωσε ότι η χώρα της θα υποστηρίξει ανεπιφύλακτα την ελληνική ένταξη. Στις συνομιλίες τους για τις διμερείς σχέσεις, η Βρετανίδα πρωθυπουργός εξέφρασε στον Έλληνα ομόλογό της τη μεγάλη της επιθυμία για τη συμμετοχή βρετανικών εταιριών στην κατασκευή μεγάλων έργων στην Ελλάδα και αναφέρθηκε συγκεκριμένα στην κατασκευή σταθμών ενέργειας με άνθρακα και στον εκσυγχρονισμό των ελληνικών ηλεκτρικών σιδηροδρόμων. Η βρετανική πλευρά εξέφρασε επίσης το ενδιαφέρον να πουλήσει στην Ελλάδα στρατιωτικά άρματα τύπου «Τσόμπαμ».
Ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής απέφυγε να δεσμευθεί για την αγορά πολεμικού υλικού, λέγοντας ότι η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε δύσκολο στάδιο, ενώ για τα δύο έργα στα οποία αναφέρθηκε η Μάργκαρετ Θάτσερ είπε ότι αυτά θα τα συζητήσει στην προσεχή επίσκεψή του στο Λονδίνο ο τότε υπουργός Συντονισμού, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.
Οι δύο πρωθυπουργοί συζήτησαν και την κατάσταση στα Βαλκάνια. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής φέρεται να είπε ότι η πρωτοβουλία του για την ανάπτυξη ευρύτερης συνεργασίας στα Βαλκάνια συναντά την αντίδραση της Σοβιετικής Ένωσης, η οποία «φοβάται ότι η πρωτοβουλία αυτή μπορεί να δώσει μεγαλύτερη ανεξαρτησία στις βαλκανικές χώρες».
Όσον αφορά στο Κυπριακό, ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε στη Μάργκαρετ Θάτσερ ότι «για να λυθεί αυτό το θέμα χρειάζονται γενναίες αποφάσεις και καλή διάθεση από την πλευρά της Τουρκίας. Οι Ελληνοκύπριοι δεν εξαρτώνται από μένα, αλλά οι Τουρκοκύπριοι εξαρτώνται από την Άγκυρα».
Εξάλλου, στους φακέλους του Foreign Office αναφέρεται ότι εκπρόσωπος της βρετανικής πρεσβείας στην Αθήνα παρακολούθησε το συνέδριο της ΝΔ στη Χαλκιδική, το πρώτο της συνέδριο μετά τη μεταπολίτευση. Στην αναφορά του προς το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών, ο διπλωμάτης σημειώνει ότι «ο Κωνσταντίνος Καραμανλής χωρίς να είναι ιδεολόγος ή πολιτικός φιλόσοφος, στην καλά συγκροτημένη ομιλία του έδωσε έμφαση στο ριζοσπαστικό φιλελευθερισμό στην κοινωνική πολιτική και γενικά η ομιλία του ερμηνεύεται ως διαθήκη για το κόμμα του, το οποίο δημιούργησε».