Skip to main content

Από το βαλκανικό όνειρο στις συμπληγάδες των πολυκαταστημάτων

Από Voria.gr
Η Θεσσαλονίκη υπήρξε η πρώτη πόλη στην Ελλάδα που υπέστη την αλλαγή της δομής της αγοράς, με τη δημιουργία υπερκαταστημάτων και εμπορικών κέντρων.

Η δεκαετία του 1990 ξεκίνησε με πολύ μεγάλες προοπτικές για τη Θεσσαλονίκη, η οποία μετά από δεκαετίες μπορούσε να αξιοποιήσει τον προς Βορράν ζωτικό της χώρο. Η πτώση του Τείχους του Βερολίνου και των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού αφενός έδωσε διέξοδο στις ελληνικές επιχειρήσεις προς τα Βαλκάνια και τις παρευξείνιες περιοχές και αφετέρου πρόβαλε ως το πλέον προσιτό κέντρο για τους κατοίκους αυτών των περιοχών. Πραγματικό επίκεντρο μιας περιοχής 60 εκατ. κατοίκων.

Για το λόγο αυτό, ο Εμπορικός Σύλλογος προγραμμάτισε την ηλεκτρονική διασύνδεση των μελών του, με την Τράπεζα Πληροφοριών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και με οργανισμούς και επιχειρήσεις βαλκανικών χωρών. Παρείχε στα μέλη του δωρεάν πληροφορίες ελέγχου της φερεγγυότητας επιχειρήσεων, συνεργαζόμενος με ειδική εταιρία και νομικές συμβουλές μέσω δικηγορικού γραφείου. Οργάνωσε σεμινάρια και εκπαιδευτικά προγράμματα, για εμπόρους και στελέχη επιχειρήσεων, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής

Ένωσης, όπως επίσης εκπόνησε μελέτη για το εμπόριο της Θεσσαλονίκης και γενικότερα της Μακεδονίας, σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Εξαιτίας της ταχύτατης αλλαγής των συνθηκών του εμπορίου, με τα νέα πρωτόγνωρων διαστάσεων πολυκαταστήματα να προσελκύουν το ενδιαφέρον των καταναλωτών, σε βάρος των παραδοσιακών επιχειρήσεων, και τα νέα συστήματα διάθεσης προϊόντων, οι σχέσεις του λιανεμπορίου με την πελατεία του αλλάζουν και οι έμποροι οφείλουν να προσαρμοστούν, κάτι που δεν είναι πολύ εύκολο.

Σε αυτό το πλαίσιο ο ΕΣΘ ανέλαβε τη διοργάνωση δύο σημαντικών διεθνών συνεδρίων:

Πρώτον, το Ευρωπαϊκό Συνέδριο Εμπορίου και Διανομής, που πραγματοποιήθηκε στην Αλεξανδρούπολη στις 30 Μαΐου και την 1η Ιουνίου 1997. Μια διοργάνωση της ΕΣΕΕ και της 23ης Γενικής Διεύθυνσης της Κομισιόν που διεκπεραίωσε με απόλυτη επιτυχία ο Σύλλογος.

Δεύτερον, το 1ο Συνέδριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, που διοργανώθηκε τον Οκτώβριο του 1999 στη Θεσσαλονίκη με θέμα «Επιχειρήσεις στην ψηφιακή οικονομία». Φιλόδοξος στόχος ήταν η ανάπτυξη της συνεργασίας των χωρών της περιοχής και την άμεση και ισότιμη συμμετοχή τους στην παγκοσμιοποίηση του εμπορίου. Τιμώμενοι ομιλητές του Συνεδρίου υπήρξαν δύο κορυφαίοι Έλληνες ακαδημαϊκοί της διασποράς. Ο Μιχάλης Δερτούζος, διευθυντής του Laboratory for Computer Science του ΜΙΤ  και ο Γεώργιος Μητακίδης, διευθυντής της 23ης Γενικής Διεύθυνσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Στο μεταξύ μετά τον Χρ. Φώλια η διοίκηση του ΕΣΘ πέρασε στον Δημήτρη Δημητριάδη (1997-2001), στον Χαράλαμπο Χαραλαμπίδη (2002-2005), στον Κωστή Χατζαρίδη (2005-2013), μέχρι τον σημερινό πρόεδρο Παντελή Φιλιππίδη, ο οποίος ανέλαβε το 2014.

Κρίση πριν από την κρίση

Από τις αρχές του 21ου αιώνα, η Θεσσαλονίκη υπήρξε η πρώτη πόλη στην Ελλάδα που υπέστη την αλλαγή της δομής της αγοράς, με τη δημιουργία υπερκαταστημάτων και εμπορικών κέντρων, καθώς και την μεταφορά μεγάλου μέρους της εμπορικής δραστηριότητας σε μη παραδοσιακού χαρακτήρα εμπορικές επιχειρήσεις. Αυτή η εξέλιξη στέρησε την αγορά της πόλης από τους πολλαπλασιαστές που λειτουργούσαν δυναμικά στην ανάπτυξη και επιβίωση των μικρομεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων. Οι μικρού και μεσαίου μεγέθους εμπορικές επιχειρήσεις της Θεσσαλονίκης είχαν και συνεχίζουν να έχουν απόλυτη ανάγκη άμεσης στήριξης στα συνεχώς εντεινόμενα σοβαρά προβλήματα επιβίωσης και ανάπτυξης. Ο Εμπορικός Σύλλογος δεν θέλησε να παραμείνει θεατής στο «θάνατο του εμποράκου».  Με τη λογική ότι οι καιροί επιτάσσουν την εφαρμογή τακτικών μάρκετινγκ και διαφήμισης που εφαρμόζουν οι μεγάλες επιχειρήσεις και που, όμως, δεν έχουν τη δυνατότητα να εφαρμόσουν οι δικές μας μικρές επιχειρήσεις, ο ΕΣΘ αποφάσισε να εμπλακεί ενεργά στην αντιμετώπιση του προβλήματος, με στόχο να πυροδοτήσει το ενδιαφέρον των καταναλωτών στις παραδοσιακές αγορές της πόλης. Έτσι, από το 2005 ξεκίνησε μια προσπάθεια, με την υλοποίηση δράσεων που είχαν ως στόχο τη διατήρηση και επαναδρομολόγηση των παραδοσιακών αγορών στη διαδρομή του καταναλωτή, την αντιμετώπιση του οξυμένου ανταγωνισμού  και την ισχυροποίηση της θέσης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.

Οι δράσεις που υλοποιήθηκαν έως και το 2008 και περιλάμβαναν, μεταξύ άλλων:
  

 • Καμπάνιες με παροχές στους καταναλωτές, οι οποίοι, με τις αγορές τους από τα εμπορικά καταστήματα, συμμετείχαν σε Κληρώσεις με μεγάλα δώρα (αυτοκίνητα, δωροεπιταγές, κοσμήματα, διακοπές κ.λ.π.)
  

 • Συνδυαστικές κινήσεις για τη δημιουργία ελκυστικής αγοράς για την προσέλκυση του κοινού, με τη διοργάνωση καλλιτεχνικών και εμπορικών events sε επιλεγμένα σημεία της πόλης, καλώντας τις επιχειρήσεις για επιπλέον παροχές και προσφορές, όπως δωρεάν παροχή parking, δωρεάν παράδοση εμπορευμάτων κατ’ οίκον, κλπ.

Οι στόχοι αυτών των ενεργειών ήταν πολλοί και όλοι τους υπηρετούσαν τον κεντρικό στόχο να στηριχθούν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις:

1. Η αντιμετώπιση του οξυμένου ανταγωνισμού.
2. Η ισχυροποίηση της θέσης των μικρομεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων και η αύξηση της επισκεψιμότητας στα καταστήματα.
3. Η αύξηση των πωλήσεων.
4. Η διατήρηση της δομής της οικονομίας και του κοινωνικού ιστού της περιοχής.
5. Η χαρά και διασκέδαση των  πελατών.