Πάνω από 400 αγρότες του νομού Δράμας προσδοκούν καλύτερη τύχη χάρη στις εναλλακτικές καλλιέργειες της ροδιάς και τα προγράμματα συμβολαιακής γεωργίας, που ξεκίνησαν πέρυσι και εξαπλώνονται με ταχείς
Το βαμβάκι, το καλαμπόκι, ο καπνός και τα σιτηρά ήταν οι παραδοσιακές καλλιέργειες (για αιώνες) σε μία από τις πιο εύφορες περιοχές της χώρας μας, στον κάμπο της Δράμας. Όμως, παρά τις ακάματες προσπάθειες των αγροτών, φαίνεται πως οι εποχές δεν ευνοούν πλέον τα παραδοσιακά προϊόντα, το κόστος παραγωγής των οποίων ανεβαίνει συνεχώς, ενώ οι τιμές τους κατρακυλούν ανεπανόρθωτα. Έτσι η ανάγκη ριζικής ανατροπής των γεωργικών συνηθειών φαντάζει ως μονόδρομος.
Για τους αγρότες του νομού Δράμας η λύση ήλθε μέσω της συσπείρωσής τους γύρω από μια δραστήρια ομάδα, που ανέλαβε πριν από τέσσερα χρόνια να τους καθοδηγήσει σε νέες ατραπούς στην εγχώρια και στη διεθνή αγορά για την παραγωγή και τη διάθεση νεωτερικών, ανταγωνιστικών προϊόντων.
Τα προγράμματα συμμετοχικής συμβολαιακής γεωργίας, που αρχίζουν πια να γίνονται γνωστά, πρόσφεραν καινούργιες προκλήσεις και πάνω από 400 Δραμινοί αγρότες αποφάσισαν ν’ ανταποκριθούν, ιδρύοντας την Ομάδα Αγροτών Αγίου Αθανασίου Δράμας.
Ο «σπόρος» προϋπήρχε από τις αρχές του 2000, όταν μια ομάδα αγροτών κι ο γεωτεχνικός Γρηγόρης Αργυρίου, πρώην κοινοτάρχης Αγίου Αθανασίου ξεκίνησαν δοκιμαστικά την καλλιέργεια κόκκινης πιπεριάς (Φλωρίνης). Τα πράγματα …σοβάρεψαν και το 2006 συστάθηκε επίσημα η Ομάδα Παραγωγών Οπωροκηπευτικών Αγ. Αθανασίου, η οποία πλαισιώθηκε κι από αγρότες άλλων περιοχών του νομού Δράμας. Η επιτυχία ήταν τέτοια, που σήμερα η Ομάδα συμπεριλαμβάνει στα μέλη της κι αγρότες από τον Έβρο έως τη Λαμία, καθώς δεν υπάρχει –βάσει νόμου- γεωγραφικός περιορισμός ως προς την προέλευση των μελών της!
Η κόκκινη πιπεριά
Σήμερα τα μέλη της Ομάδας Αγροτών Αγ. Αθανασίου καλλιεργούν και παραδίδουν στην εγχώρια κυρίως αγορά πάνω από 3.000 τόνους κόκκινης πιπεριάς. Στη σύγχρονη μονάδα της οργάνωσης, στον Άγιο Αθανάσιο Δράμας έχουν κατασκευαστεί όλες οι απαραίτητες εγκαταστάσεις (φυτώρια, θερμοκήπια, ψυκτικοί θάλαμοι, συσκευαστήριο, αποθηκευτικοί χώροι) για καθετοποιημένη παραγωγή.
Η ροδιά
Αυτή την εποχή επικρατεί οργασμός, καθώς στον ίδιο χώρο προετοιμάζονται οι εγκαταστάσεις για άλλο ένα, πρωτοποριακό, προϊόν: το ρόδι. Ο «κόκκινος χρυσός», όπως εύστοχα αποκαλείται από παραγωγούς που ήδη απολαμβάνουν τα οφέλη της παραγωγής του, προσφέρεται ιδιαίτερα για καλλιέργεια σε μειονεκτικούς ή εγκαταλελειμμένους αγρούς (πρώην καπνοχώραφα κ.α.) και ήδη αρκετοί αγρότες έχουν προσχωρήσει σε μια από τις πιο προσοδοφόρες εναλλακτικές καλλιέργειες, αυτή της ροδιάς.
Η Ομάδα Αγροτών Αγίου Αθανασίου, βάσει συμβολαίων που προσφέρονται στα μέλη της, εξασφαλίζει την απορρόφηση της παραγωγής κατά 100% επ’ αόριστον. Είτε ως καρπός είτε ως χυμός που θα εμφιαλώνεται από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο στο υπό κατασκευή χυμοποιείο της Ομάδας, το ρόδι θ’ αλλάξει τη ζωή των αγροτών που το εμπιστεύθηκαν.
Ήδη έχουν καλυφθεί πάνω από 3.000 στρέμματα στο νομό Δράμας με καλλιέργειες ροδιάς κι οι αγρότες δείχνουν ιδιαίτερα αισιόδοξοι:
«Είναι η ελπίδα μας για το μέλλον», είπαν στη Voria.gr δύο αγρότες, ο Χρήστος Γκόντιας κι ο Τάσος Καπατζάκης, στο Φωτολίβος Δράμας.
«Οι παλιές καλλιέργειες έσβησαν –και μαζί τους θα σβήσουμε κι εμείς, αν δεν δράσουμε γρήγορα, αν δεν στραφούμε σε κάτι που να έχει προοπτικές…», δηλώνουν. Τους βρήκαμε στα χωράφια τους, τις μέρες που κλάδευαν τα νεαρά δενδρύλλια ροδιάς... Προσδοκούν να φτάσουν σε πλήρη ανάπτυξη σε δύο χρόνια, δίνοντάς τους την πρώτη καλή παραγωγή.
«Πήγαμε πρόσφατα σε μεγάλη έκθεση για εναλλακτικές παραγωγές στο Βερολίνο κι εντυπωσιαστήκαμε! Η ζήτηση για ρόδια κι άλλους τέτοιους καρπούς (κυδώνια κ.λπ.) είναι απίστευτη. Όμως, απογοητευθήκαμε όταν είδαμε ότι η Τουρκία αντιπροσωπευόταν με πάνω από 70 περίπτερα κι εμείς, η Ελλάδα, ήμασταν σαν φτωχοί συγγενείς, με πέντε έξι περίπτερα όλα κι όλα», μας είπαν με φανερή πίκρα. «Πρέπει, ως Έλληνες αγρότες, να τ’ αλλάξουμε αυτό! Είναι στο χέρι μας να βγούμε από τη μιζέρια», τόνισε ο Τάσος Καπατζάκης.
Ο Χρήστος Γκόντιας, που αφιέρωσε πολλά χρόνια στην βαμβακοπαραγωγή, είναι ενθουσιασμένος τόσο με τις προοπτικές των νέων καλλιεργειών, όσο και με την προσπάθεια που γίνεται μέσω της οργάνωσής τους στην Ομάδα:
«Το μέλλον είναι παραγωγές τέτοιου είδους. Εγώ πέρυσι ξεκίνησα δοκιμαστικά με την καλλιέργεια ροδιάς, αλλά φέτος έβαλα άλλα τόσα στρέμματα και θα βάλω κι επιπλέον καλλιέργειες κυδωνιάς. Οι συνάδελφοί μου πρέπει να καταλάβουν ότι κανένας δεν θα έλθει να μας λύσει τα προβλήματα. Οργανωνόμαστε μόνοι μας για να έχουμε μέλλον σ’ αυτόν τον τομέα. Η επιτυχία που έχει η Ομάδα μας δεν είναι τυχαία».
Καθετοποίηση
Ο Γρηγόρης Αργυρίου, κινητήριος μοχλός της ομαδικής προσπάθειας που γίνεται στο νομό Δράμας, μας εξήγησε ότι στράφηκαν τόσο στην καλλιέργεια κόκκινης πιπεριάς, όσο και στις ροδιές, ύστερα από έρευνες στη διεθνή αγορά.
«Διαπιστώσαμε ότι το μέλλον δεν ευνοεί τις εκτατικές καλλιέργειες. Επικρατεί πλέον στην αγορά το λεγόμενο διατροφικό μοντέλο. Έτσι στραφήκαμε στη δενδροκομία, που δεν είναι διαδεδομένη και συστηματική στην περιοχή μας, αλλά έχει ευοίωνες προοπτικές. Όσον αφορά στο ρόδι, σκεφθείτε ότι το 75% των αναγκών της εγχώριας αγοράς καλύπτεται από εισαγωγές. Η πολύτιμη αξία του ροδιού για τον ανθρώπινο οργανισμό τώρα αρχίζει να γίνεται γνωστή στην Ελλάδα και πιστεύουμε ότι θα έχουμε αυξανόμενη ζήτηση τα επόμενα χρόνια. Καθώς ψάχναμε για έναν συνδυασμό εύκολης καλλιέργειας και αποδοτικότητας καταλήξαμε στη ροδιά. Πιστεύουμε ότι θα έχουμε επιτυχία ανάλογη με αυτή της κόκκινης πιπεριάς, στην οποία έχουμε δοκιμαστεί επί μία δεκαετία σχεδόν και οι παραγωγοί είναι απόλυτα ικανοποιημένοι από τα αποτελέσματα που πετύχαμε. Και με την παραγωγή ροδιών θ’ ακολουθήσουμε την ίδια «συνταγή»: καθετοποίηση. Καλύπτουμε από την καλλιέργεια έως τη συσκευασία φρέσκων καρπών για την αγορά και την εμφιάλωση χυμού στις δικές μας εγκαταστάσεις. Όταν η μέση απόδοση ανά στρέμμα είναι δύο τόνοι (σε πλήρη ανάπτυξη των δενδρυλλίων -περίπου στον τρίτο χρόνο της καλλιέργειας), οι τιμές υψηλές, η απορρόφηση εξασφαλισμένη λόγω συμβολαίων και αυξανόμενης ζήτησης, αντιλαμβάνεστε ότι οι αγρότες θα στραφούν σε τέτοιες λύσεις. Κι αυτό εξηγεί επίσης γιατί θα αυξήσουμε κατά 1.000 στρέμματα επιπλέον την καλλιέργεια ροδιάς στο νομό μας από το ερχόμενο φθινόπωρο», δήλωσε στη Voria.gr ο έμπειρος γεωτεχνικός, που εκτελεί χρέη συντονιστή στην Ομάδα Αγροτών Αγ. Αθανασίου.
Η Ομάδα παρέχει κάθε είδους υποστήριξη στους αγρότες μέλη της: διάθεση δενδρυλλίων, συστήματα άρδευσης έναντι μικρού τιμήματος, δανεισμό ειδικών μηχανημάτων, συμβουλές από ειδικούς.
Στη Δράμα φαίνεται πως βρήκαν το …γούρι τους: το ρόδι –που, έτσι κι αλλιώς, παραδοσιακά φέρνει τύχη. Χωρίς, όμως, να κλείνουν τα μάτια μπροστά και σ’ άλλες πολλά υποσχόμενες παραγωγές, όπως η κρανιά, η κυδωνιά, αλλά και το (πανάκριβο και σπάνιο) μανιτάρι τρούφα, που ενδείκνυται για ορεινές περιοχές όπως ο νομός Δράμας. Η επιχείρηση «εναλλακτικές καλλιέργειες» στη Δράμα μόλις τώρα αρχίζει. Και προβλέπεται να έχει πολύ ενδιαφέρον.
Για τους αγρότες του νομού Δράμας η λύση ήλθε μέσω της συσπείρωσής τους γύρω από μια δραστήρια ομάδα, που ανέλαβε πριν από τέσσερα χρόνια να τους καθοδηγήσει σε νέες ατραπούς στην εγχώρια και στη διεθνή αγορά για την παραγωγή και τη διάθεση νεωτερικών, ανταγωνιστικών προϊόντων.
Τα προγράμματα συμμετοχικής συμβολαιακής γεωργίας, που αρχίζουν πια να γίνονται γνωστά, πρόσφεραν καινούργιες προκλήσεις και πάνω από 400 Δραμινοί αγρότες αποφάσισαν ν’ ανταποκριθούν, ιδρύοντας την Ομάδα Αγροτών Αγίου Αθανασίου Δράμας.
Ο «σπόρος» προϋπήρχε από τις αρχές του 2000, όταν μια ομάδα αγροτών κι ο γεωτεχνικός Γρηγόρης Αργυρίου, πρώην κοινοτάρχης Αγίου Αθανασίου ξεκίνησαν δοκιμαστικά την καλλιέργεια κόκκινης πιπεριάς (Φλωρίνης). Τα πράγματα …σοβάρεψαν και το 2006 συστάθηκε επίσημα η Ομάδα Παραγωγών Οπωροκηπευτικών Αγ. Αθανασίου, η οποία πλαισιώθηκε κι από αγρότες άλλων περιοχών του νομού Δράμας. Η επιτυχία ήταν τέτοια, που σήμερα η Ομάδα συμπεριλαμβάνει στα μέλη της κι αγρότες από τον Έβρο έως τη Λαμία, καθώς δεν υπάρχει –βάσει νόμου- γεωγραφικός περιορισμός ως προς την προέλευση των μελών της!
Η κόκκινη πιπεριά
Σήμερα τα μέλη της Ομάδας Αγροτών Αγ. Αθανασίου καλλιεργούν και παραδίδουν στην εγχώρια κυρίως αγορά πάνω από 3.000 τόνους κόκκινης πιπεριάς. Στη σύγχρονη μονάδα της οργάνωσης, στον Άγιο Αθανάσιο Δράμας έχουν κατασκευαστεί όλες οι απαραίτητες εγκαταστάσεις (φυτώρια, θερμοκήπια, ψυκτικοί θάλαμοι, συσκευαστήριο, αποθηκευτικοί χώροι) για καθετοποιημένη παραγωγή.
Η ροδιά
Αυτή την εποχή επικρατεί οργασμός, καθώς στον ίδιο χώρο προετοιμάζονται οι εγκαταστάσεις για άλλο ένα, πρωτοποριακό, προϊόν: το ρόδι. Ο «κόκκινος χρυσός», όπως εύστοχα αποκαλείται από παραγωγούς που ήδη απολαμβάνουν τα οφέλη της παραγωγής του, προσφέρεται ιδιαίτερα για καλλιέργεια σε μειονεκτικούς ή εγκαταλελειμμένους αγρούς (πρώην καπνοχώραφα κ.α.) και ήδη αρκετοί αγρότες έχουν προσχωρήσει σε μια από τις πιο προσοδοφόρες εναλλακτικές καλλιέργειες, αυτή της ροδιάς.
Η Ομάδα Αγροτών Αγίου Αθανασίου, βάσει συμβολαίων που προσφέρονται στα μέλη της, εξασφαλίζει την απορρόφηση της παραγωγής κατά 100% επ’ αόριστον. Είτε ως καρπός είτε ως χυμός που θα εμφιαλώνεται από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο στο υπό κατασκευή χυμοποιείο της Ομάδας, το ρόδι θ’ αλλάξει τη ζωή των αγροτών που το εμπιστεύθηκαν.
Ήδη έχουν καλυφθεί πάνω από 3.000 στρέμματα στο νομό Δράμας με καλλιέργειες ροδιάς κι οι αγρότες δείχνουν ιδιαίτερα αισιόδοξοι:
«Είναι η ελπίδα μας για το μέλλον», είπαν στη Voria.gr δύο αγρότες, ο Χρήστος Γκόντιας κι ο Τάσος Καπατζάκης, στο Φωτολίβος Δράμας.
«Οι παλιές καλλιέργειες έσβησαν –και μαζί τους θα σβήσουμε κι εμείς, αν δεν δράσουμε γρήγορα, αν δεν στραφούμε σε κάτι που να έχει προοπτικές…», δηλώνουν. Τους βρήκαμε στα χωράφια τους, τις μέρες που κλάδευαν τα νεαρά δενδρύλλια ροδιάς... Προσδοκούν να φτάσουν σε πλήρη ανάπτυξη σε δύο χρόνια, δίνοντάς τους την πρώτη καλή παραγωγή.
«Πήγαμε πρόσφατα σε μεγάλη έκθεση για εναλλακτικές παραγωγές στο Βερολίνο κι εντυπωσιαστήκαμε! Η ζήτηση για ρόδια κι άλλους τέτοιους καρπούς (κυδώνια κ.λπ.) είναι απίστευτη. Όμως, απογοητευθήκαμε όταν είδαμε ότι η Τουρκία αντιπροσωπευόταν με πάνω από 70 περίπτερα κι εμείς, η Ελλάδα, ήμασταν σαν φτωχοί συγγενείς, με πέντε έξι περίπτερα όλα κι όλα», μας είπαν με φανερή πίκρα. «Πρέπει, ως Έλληνες αγρότες, να τ’ αλλάξουμε αυτό! Είναι στο χέρι μας να βγούμε από τη μιζέρια», τόνισε ο Τάσος Καπατζάκης.
Ο Χρήστος Γκόντιας, που αφιέρωσε πολλά χρόνια στην βαμβακοπαραγωγή, είναι ενθουσιασμένος τόσο με τις προοπτικές των νέων καλλιεργειών, όσο και με την προσπάθεια που γίνεται μέσω της οργάνωσής τους στην Ομάδα:
«Το μέλλον είναι παραγωγές τέτοιου είδους. Εγώ πέρυσι ξεκίνησα δοκιμαστικά με την καλλιέργεια ροδιάς, αλλά φέτος έβαλα άλλα τόσα στρέμματα και θα βάλω κι επιπλέον καλλιέργειες κυδωνιάς. Οι συνάδελφοί μου πρέπει να καταλάβουν ότι κανένας δεν θα έλθει να μας λύσει τα προβλήματα. Οργανωνόμαστε μόνοι μας για να έχουμε μέλλον σ’ αυτόν τον τομέα. Η επιτυχία που έχει η Ομάδα μας δεν είναι τυχαία».
Καθετοποίηση
Ο Γρηγόρης Αργυρίου, κινητήριος μοχλός της ομαδικής προσπάθειας που γίνεται στο νομό Δράμας, μας εξήγησε ότι στράφηκαν τόσο στην καλλιέργεια κόκκινης πιπεριάς, όσο και στις ροδιές, ύστερα από έρευνες στη διεθνή αγορά.
«Διαπιστώσαμε ότι το μέλλον δεν ευνοεί τις εκτατικές καλλιέργειες. Επικρατεί πλέον στην αγορά το λεγόμενο διατροφικό μοντέλο. Έτσι στραφήκαμε στη δενδροκομία, που δεν είναι διαδεδομένη και συστηματική στην περιοχή μας, αλλά έχει ευοίωνες προοπτικές. Όσον αφορά στο ρόδι, σκεφθείτε ότι το 75% των αναγκών της εγχώριας αγοράς καλύπτεται από εισαγωγές. Η πολύτιμη αξία του ροδιού για τον ανθρώπινο οργανισμό τώρα αρχίζει να γίνεται γνωστή στην Ελλάδα και πιστεύουμε ότι θα έχουμε αυξανόμενη ζήτηση τα επόμενα χρόνια. Καθώς ψάχναμε για έναν συνδυασμό εύκολης καλλιέργειας και αποδοτικότητας καταλήξαμε στη ροδιά. Πιστεύουμε ότι θα έχουμε επιτυχία ανάλογη με αυτή της κόκκινης πιπεριάς, στην οποία έχουμε δοκιμαστεί επί μία δεκαετία σχεδόν και οι παραγωγοί είναι απόλυτα ικανοποιημένοι από τα αποτελέσματα που πετύχαμε. Και με την παραγωγή ροδιών θ’ ακολουθήσουμε την ίδια «συνταγή»: καθετοποίηση. Καλύπτουμε από την καλλιέργεια έως τη συσκευασία φρέσκων καρπών για την αγορά και την εμφιάλωση χυμού στις δικές μας εγκαταστάσεις. Όταν η μέση απόδοση ανά στρέμμα είναι δύο τόνοι (σε πλήρη ανάπτυξη των δενδρυλλίων -περίπου στον τρίτο χρόνο της καλλιέργειας), οι τιμές υψηλές, η απορρόφηση εξασφαλισμένη λόγω συμβολαίων και αυξανόμενης ζήτησης, αντιλαμβάνεστε ότι οι αγρότες θα στραφούν σε τέτοιες λύσεις. Κι αυτό εξηγεί επίσης γιατί θα αυξήσουμε κατά 1.000 στρέμματα επιπλέον την καλλιέργεια ροδιάς στο νομό μας από το ερχόμενο φθινόπωρο», δήλωσε στη Voria.gr ο έμπειρος γεωτεχνικός, που εκτελεί χρέη συντονιστή στην Ομάδα Αγροτών Αγ. Αθανασίου.
Η Ομάδα παρέχει κάθε είδους υποστήριξη στους αγρότες μέλη της: διάθεση δενδρυλλίων, συστήματα άρδευσης έναντι μικρού τιμήματος, δανεισμό ειδικών μηχανημάτων, συμβουλές από ειδικούς.
Στη Δράμα φαίνεται πως βρήκαν το …γούρι τους: το ρόδι –που, έτσι κι αλλιώς, παραδοσιακά φέρνει τύχη. Χωρίς, όμως, να κλείνουν τα μάτια μπροστά και σ’ άλλες πολλά υποσχόμενες παραγωγές, όπως η κρανιά, η κυδωνιά, αλλά και το (πανάκριβο και σπάνιο) μανιτάρι τρούφα, που ενδείκνυται για ορεινές περιοχές όπως ο νομός Δράμας. Η επιχείρηση «εναλλακτικές καλλιέργειες» στη Δράμα μόλις τώρα αρχίζει. Και προβλέπεται να έχει πολύ ενδιαφέρον.