Ξεκίνησε η δημόσια διαβούλευση για την εκπόνηση του Στρατηγικού Σχεδίου Υποδομών Μεταφορών (ΣΣΥΜ) 2010 – 2020 της Θεσσαλονίκης και της Ευρύτερης Περιοχής της, η οποία θα διαρκέσει μέχρι τα τέλη του 2010 και τον συντονισμό της έχει το Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας του ΤΕΕ.
Το σχέδιο, όπως παρουσιάστηκε σήμερα παρουσία της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και εκπροσώπων όλων των εμπλεκόμενων φορέων, περιλαμβάνει συγκοινωνιακές, οδικές και μεταφορικές παρεμβάσεις, όπου σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις ο προϋπολογισμός των έργων υπολογίζεται σε 8,4 δισ. ευρώ.
Μάλιστα, ο γγ Συγχρηματοδοτούμενων Έργων Σέργιος Λαμπρόπουλος διευκρίνισε ότι από τα 8,4 δισ.ευρώ, το 1 δισ. ευρώ αναφέρεται σε απαλλοτριώσεις, τα 200 εκατ. ευρώ σε μελέτες, το 1,85 δισ. ευρώ στα έργα της εξωτερικής περιφερειακής, το 1,35 δισ. ευρώ στα έργα της εσωτερικής περιφερειακής, τα 900 εκατ. ευρώ στις συνδέσεις των δύο περιφερειακών, τα 550 εκατ. ευρώ στις συνδέσεις με τα εθνικά δίκτυα, τα 3,4 δισ.ευρώ στα έργα μέσων σταθερής τροχιάς και τα 150 εκατ. ευρώ στα πάρκινγκ και τα συγκοινωνιακά κέντρα. Στον παραπάνω εκτιμώμενο προϋπολογισμό δεν έχει υπολογιστεί ο ΦΠΑ.
Σύμφωνα με τον κ. Λαμπρόπουλο, τα 2,4 δισ. ευρώ είναι δεσμευμένα σε έργα που υλοποιούνται ή είναι ώριμα για να ξεκινήσει η κατασκευή τους. Επομένως, όπως είπε χαρακτηριστικά ο ίδιος, «αναζητούνται» 6 δισ. ευρώ για την επόμενη δεκαετία. Τα χρήματα εκτιμάται ότι θα εξευρεθούν μέσω δανειοδότησης ΕΤΕπ, ΠΔΕ, νέους κοινοτικούς πόρους, ΣΔΙΤ.
Ο υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Δημήτρης Ρέππας, αφού αναφέρθηκε στους βασικούς άξονες του Σχεδίου, ξεκαθάρισε ότι η διαβούλευση θα διαρκέσει μέχρι τα τέλη του 2010, έτσι ώστε στις αρχές του επόμενου χρόνου η Πολιτεία να είναι σε θέση να ξεκινήσει την εφαρμογή των τμημάτων του Σχεδίου που παρουσιάζουν την ανάλογη ωριμότητα. Εξάλλου, αναφέρθηκε στην πρόθεση των συναρμόδιων υπουργείων να υπογράψουν τις επόμενες μέρες μνημόνιο συνεργασίας με στόχο την ταχύτερη υλοποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου.
Σύμφωνα με τα όσα τόνισε ο γενικός γραμματέας Υποδομών, Γ. Οικονομίδης, το 2011 προγραμματίζεται η δημοπρασία έργων, των οποίων ο συνολικός προϋπολογισμός εκτιμάται στα 400 εκατ. ευρώ και αφορούν στην εσωτερική περιφερειακή.
Συγκεκριμένα, προγραμματίζεται:
- η αναβάθμιση των κόμβων της Δυτικής Εσωτερικής Περιφερειακής από τον κόμβο του Παπαγεωργίου μέχρι τον Κ16 (Κόμβο Λαχαναγορά), συνολικού προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ
- η αναβάθμιση των εξ περίπου κόμβων της Δυτικής Εσωτερικής Περιφερειακής, συνολικού κόστους 100 εκατ. ευρώ
Παράλληλα, στις αρχές του 2011 θα πραγματοποιηθούν επεμβάσεις και στο υπόλοιπο τμήμα της Εσωτερικής Περιφερειακής. Αναλυτικότερα, αναμένεται:
- Διαπλάτυνση του Κ11 έως Κ12, δηλαδή από το Πανόραμα έως την Θεσσαλονίκης- Μουδανιών
- Και από Θεσσαλονίκη-Μουδανιών έως αεροδρόμιο
Από την πλευρά ο υφυπουργός Μεταφορών Υποδομών και Δικτύων Γιάννης Μαγκριώτης, αφού τόνισε τη σπουδαιότητα των συγκεκριμένων έργων, πρόσθεσε ότι στα άμεσα πλάνα του υπουργείου είναι να υπάρξει μια μελέτη σκοπιμότητας για τη δημιουργία αεροδρομίου κάργκο στη Δυτική Θεσσαλονίκη.
Εξάλλου, ερωτηθείς για τη δέσμευσή του να μεταφέρει τη διοίκηση του μετρό στη Θεσσαλονίκη, ο ίδιος απάντησε ότι συνεχίζει να παραμένει στόχος του υπουργείου, ωστόσο, τόνισε ο υφυπουργός, εάν έριχναν το βάρος στη δημιουργία ανεξάρτητου σχήμα τότε δεν θα έλυναν τα προβλήματα, ενώ επεσήμανε ότι μόνο όταν θα υπάρξει μια ολοκληρωμένη λύση θα ανακοινωθεί.
Οι τρεις πυλώνες του Σχεδίου
Το Σχέδιο που παρουσιάστηκε και στην ουσία αποτελεί τη βάση της διαβούλευσης που θα ακολουθήσει, στηρίζεται σε τρεις πυλώνες που συνθέτουν το σύστημα των μεταφορών: δημόσιες συγκοινωνίες, οδικές υποδομές και στάθμευση.
α. Δημόσιες Συγκοινωνίες
Για το σύστημα των Δημοσίων Συγκοινωνιών προβλέπεται ένα δίκτυο υποδομών που αποτελείται από: μέσα σε σταθερή τροχιά (μετρό, προαστιακός, τραμ), λεωφορειακές γραμμές κατάλληλα διαρθρωμένες γύρω από αυτά ή και αυτοδύναμες, άλλες γραμμές μαζικής μεταφοράς εφόσον κριθούν αναγκαίες και βιώσιμες (π.χ. θαλάσσια συγκοινωνία).
Σε σχέση με τα μέσα σε σταθερή τροχιά προτείνονται:
- Η επέκταση της υπό κατασκευή γραμμής μετρό προς Καλαμαριά και κατασκευή αμαξοστασίου στη Μίκρα
- Η μελέτη των επεκτάσεων της κεντρικής γραμμής του μετρό μέχρι το αεροδρόμιο «Μακεδονία», το νοσοκομείο «Παπαγεωργίου», τον δήμο Ευόσμου, και δημιουργία δεύτερου κλάδου της γραμμής προς Τούμπα – Χαριλάου - Πυλαία.
- Τερματικοί σταθμοί με τη μορφή ολοκληρωμένων πολυτροπικών συγκοινωνιακών κέντρων στο ΝΣΣ, Μίκρα και στρατόπεδο Καρατάσου/νοσοκομείο Παπαγεωργίου
- Σύνδεση της Σίνδου με το κέντρο μέσω της υπάρχουσας χάραξης της γραμμής του ΟΣΕ
- Μελέτη των δύο συνδετηρίων γραμμών τραμ προς δυτική και ανατολική Θεσσαλονίκη
- Το υπόλοιπο σύστημα μαζικών δημόσιων συγκοινωνιών της Θεσσαλονίκης θα πρέπει να καλυφθεί από λεωφορειακές γραμμές κατάλληλα αρθρωμένες ώστε να συμπληρώνουν και τροφοδοτούν τα μέσα σε σταθερή τροχιά. Η δημιουργία εκτεταμένου και αυστηρά αστυνομευόμενου δικτύου λεωφορειολωρίδων θεωρείται πρωταρχικής σημασίας. Σε συνδυασμό με τις υποδομές που προτείνονται θεωρείται αναγκαία η δημιουργία φορέα σχεδιασμού, συντονισμού κι ανάπτυξης των υποδομών και ελέγχου (μετεξέλιξη του ΣΑΣΘ) του όλου συστήματος των Δημοσίων Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης.
β. Οδικές υποδομές
Το στρατηγικό οδικό δίκτυο της ευρύτερης περιοχής Θεσσαλονίκης απαρτίζεται από τον Εσωτερικό Οδικό Δακτύλιο (ΕσΟΔ), τον Εξωτερικό Οδικό Δακτύλιο (ΕξΟΔ), τμήματα των διερχομένων κύριων εθνικών οδικών αξόνων (ΠΑΘΕ, Εγνατία Οδός, κάθετοι άξονες), του συνδετήριους κλάδους (ακτινικές συνδέσεις), μεταξύ των δύο δακτυλίων.
Μεταξύ άλλων το Σχέδιο προτείνει τη μελέτη της λεγόμενης «υποθαλάσσιας» στον βασικό της κορμό, δηλαδή παράλληλα με τη λεωφόρο Νίκης αλλά και το ενδεχόμενο κατασκευής ακόμη μίας με τελικό προορισμό την Καλαμαριά, την κατασκευή της εξωτερικής περιφερειακής από την Ευκαρπία μέχρι Αγγελοχώρι και τη λεγόμενη «ζεύξη του Θερμαϊκού» (Αγγελοχώρι – ΠΑΘΕ). Η Επιτροπή πρότεινε συγκεκριμένα «έργα προτεραιότητας» δεδομένων των περιορισμένων πόρων και με βάση συγκεκριμένα κριτήρια επιλογής τα οποία σχετίζονται με την αναβάθμιση του σημερινού εσωτερικού δακτυλίου και με νέα έργα στη λογική της δημιουργίας και ολοκλήρωσης των δύο δακτυλίων και των συνδετηρίων τους.
γ. Χώροι Στάθμευσης
Μέσα από τις πολλές προτάσεις και μελέτες για χώρους στάθμευσης εκτός οδού, η Επιτροπή προτείνει την κατά προτεραιότητα προώθηση των παρακάτω έργων που συγκεντρώνουν σχετική «ωριμότητα» ή αυξημένη σημασία και χρησιμότητα:
- Υπόγειος χώρος της οδού Ανθέων
- Περιοχή στρατοπέδου Καρατάσου/νοσοκομείου Παπαγεωργίου
- Χώρος στρατοπέδου Παύλου Μελά
- Χώρος περιοχής Λαχανόκηπων μεταξύ της οδού Γιαννιτσών και της οδού 26ης Οκτωβρίου
- Πλατεία Χημείου ΑΠΘ
- Περιοχή της οδού Μ.Ψελλού, Νέα Ελβετία
- Θέατρο Γης
- Περιοχή Μίκρας
Απαραίτητο συμπλήρωμα των υποδομών στάθμευσης είναι η άμεση ολοκλήρωση – υλοποίηση ενός Ενιαίου Σχεδίου Στάθμευσης για όλο το δήμο Θεσσαλονίκης ή τουλάχιστον την κεντρική του περιοχή και η δημιουργία ενός σύγχρονου κι αποδοτικού συστήματος παρακολούθησης κι επιβολής των απαγορεύσεων στάθμευσης στο πλευρό του δρόμου.