Χαμηλότερες ασφαλιστικές εισφορές σε σύγκριση με το προηγούμενο καθεστώς «βλέπει» το 77% του εμπορικού κόσμου, όπως προκύπτει από έρευνα που πραγματοποιεί το ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ από τη Δευτέρα 6/2, και η οποία θα διαρκέσει μέχρι την 28η Φεβρουαρίου, σε αντιπροσωπευτικό δείγμα εμπορικών επιχειρήσεων, σχετικά με το νέο ασφαλιστικό καθεστώς και τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ).
Σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα αποτελέσματα προκύπτει πως ο εμπορικός κόσμος δεν είναι ενημερωμένος σχετικά με το ύψος των νέων εισφορών, καθώς μόνο το 1/2 των επιχειρηματιών γνώριζαν τις επερχόμενες αλλαγές και τα νέα ποσά που καλούνται να καταβάλλουν.
Ωστόσο, όπως σημειώνει το ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ, από τα πρώτα στοιχεία προκύπτει ότι για το 77% των επιχειρηματιών οι νέες ασφαλιστικές εισφορές είναι χαμηλότερες σε σύγκριση με το προηγούμενο καθεστώς, ενώ για το 14% υψηλότερες. Ανεπηρέαστο, από το νέο τρόπο υπολογισμού των εισφορών δηλώνει το 9% των επιχειρηματιών.
Στα ίδια συμπεράσματα καταλήγει και αν συγκριθούν οι νέες ασφαλιστικές εισφορές με το προηγούμενο καθεστώς, ανάλογα με τα χρόνια ασφάλισης των επιχειρηματιών (παλαιοί και νέοι ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ).
Σύμφωνα με την έρευνα, για τους επιχειρηματίες που οι νέες ασφαλιστικές εισφορές κυμαίνονται σε χαμηλότερα επίπεδα, περίπου ένας στους δύο δήλωσε ότι μειώθηκαν κατά πολύ. Ένας στους τέσσερις δήλωσε ότι υπήρξε πάρα πολύ μεγάλη μείωση και αντίστοιχο ποσοστό έκρινε ότι μειώθηκαν κατά λίγο οι ασφαλιστικές του εισφορές.
Επίσης, η εκτίμηση για τη μέση μηνιαία ασφαλιστική εισφορά σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς του ΟΑΕΕ υπολογίστηκε στα 350 ευρώ, ενώ με βάση τον ΕΦΚΑ ανήλθε στα 261 ευρώ.
Τέλος, ένας στους δύο επιχειρηματίες δήλωσε ότι είχε προβεί σε μετάταξη ασφαλιστικής κλάσης στον ΟΑΕΕ.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, από όσους ήταν ενήμεροι για το ύψος των ασφαλιστικών τους εισφορών που αναρτήθηκαν στον ιστότοπο του ΕΦΚΑ, ποσοστό 77% διαπίστωσε μείωση των επιβαρύνσεών τους και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό.
Ωστόσο, το ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ επισημαίνει ότι αν και εκ πρώτης όψεως ο κλάδος του εμπορίου φαίνεται να ευνοείται από το νέο υπολογισμό εισφορών, εξαιτίας των χαμηλών δηλωθέντων εισοδημάτων του 2015, ως απόρροια των μειωμένων τζίρων, εντούτοις, θεωρεί πρώιμο να προβεί σε οριστικά συμπεράσματα. Επιπλέον, σημειώνει ότι μένουν ερωτήματα τα οποία θα επιχειρηθεί να απαντηθούν από τη συνέχιση της έρευνας.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Ινστιτούτο, οι έμποροι δεν γνωρίζουν:
• Ποια θα είναι η σύνταξη που αναλογεί στις χαμηλότερες εισφορές που καταβάλουν,
• Εάν η αναλογικότητα των νέων με τις παλαιές εισφορές εμπεριέχει ανισότητα,
• Τι θα γίνει με όσες υψηλότερες εισφορές έχουν καταβάλει μέχρι σήμερα,
• Και εάν προβλέπεται προαιρετική καταβολή υψηλότερων εισφορών που θα διασφαλίζουν υψηλότερη σύνταξη.
Όπως επισημαίνεται, αφενός η πλειοψηφία των εμπόρων ασφαλισμένων στον πρώην ΟΑΕΕ δεν έχει ενημερωθεί ακόμη για τις μεταβολές που έχουν συντελεστεί και αφετέρου γιατί εκκρεμεί η διόρθωση των λαθών που έχουν παρατηρηθεί, στη βεβαίωση των νέων ασφαλιστικών εισφορών.
Σε κάθε περίπτωση, το ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ τονίζει ότι τα πορίσματα της έρευνας δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διεξαγωγή γενικευμένων συμπερασμάτων που αφορούν στο σύνολο των επαγγελματικών κλάδων, παρά μονάχα για εκείνον του εμπορίου. Συνιστούν όμως μία πρώτη εικόνα για τη λειτουργία του νέου Ασφαλιστικού Συστήματος, την πορεία και την αποδοτικότητα του οποίου θα καταγράφει σε τακτική βάση η ΕΣΕΕ.
Συγκριτικά στοιχεία με άλλες χώρες της Ε.Ε.
Η ψήφιση του νέου Ασφαλιστικού Νομοσχεδίου τον Απρίλιο του 2016 (Ν. 4387/ 2016), η οποία σηματοδότησε τη σύσταση και τη λειτουργία του νέου ΕΦΚΑ από 1/1/2017, πυροδότησε σειρά συζητήσεων και αντεγκλήσεων, αναφορικά με τις επερχόμενες αλλαγές στο ασφαλιστικό καθεστώς χιλιάδων επιτηδευματιών.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο, η Ελλάδα κατατάσσεται δεύτερη στην Ευρώπη μετά τη Γαλλία, όσον αφορά το συνολικό ποσοστό υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών επί του εισοδήματος των ελευθέρων επαγγελματιών (γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί, λογιστές κ.ά.) και αυταπασχολουμένων με δελτίο παροχής υπηρεσιών (μπλοκάκι), ενώ κατατάσσεται έβδομη με βάση τον συντελεστή για σύνταξη και ιατροφαρμακευτική κάλυψη των υπολοίπων επαγγελματιών και εμπόρων.
Με βάση το νέο ασφαλιστικό οι ελεύθεροι επαγγελματίες στην Ελλάδα καλούνται να πληρώσουν το 26,95% του εισοδήματος τους για κύρια ασφάλιση και υγεία. Οι εισφορές φτάνουν το 37,95% όπου προβλέπεται υποχρεωτική επικουρική ασφάλιση και εφάπαξ.
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ κάθε ελεύθερος επαγγελματίας στην Ελλάδα χάνει το 39,3% του εισοδήματος του σε φόρους και εισφορές, ενώ ο μέσος όρος στα κράτη-μέλη του Οργανισμού είναι 35,9%. Σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, όσο μεγαλύτερο είναι το εισόδημα τόσο μικρότερος είναι ο συντελεστής υπολογισμού των εισφορών. Επίσης, σε χώρες που οι εισφορές συνδέονται με το εισόδημα οι αυταπασχολούμενοι με μικρά εισοδήματα είτε απαλλάσσονται, είτε το ανώτερο όριο υπολογισμού των εισφορών είναι χαμηλότερο από τα 5.860 ευρώ που ισχύει στην Ελλάδα.
Στην Ιρλανδία ο ελεύθερος επαγγελματίας καταβάλλει για εισφορά το 4% του εβδομαδιαίου ακαθάριστου εισοδήματος του, ενώ απαλλάσσονται όσοι έχουν εισόδημα κάτω από 5.000 ευρώ.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο κάτω των 5.885 λιρών δεν πληρώνουν εισφορές, ενώ πάνω από αυτό το ποσό πληρώνουν 2,75 λίρες την εβδομάδα. Για εισοδήματα από 8.060 έως 43.000 λίρες ο συντελεστής είναι 9% και άνω των 43.000 λιρών 2%.
Στην Πορτογαλία ο συντελεστής είναι 29,6% επί των ακαθάριστων μηνιαίων κερδών για μηνιαία εισοδήματα από 628 έως 5.031 ευρώ. Το ελάχιστο είναι πλαφόν είναι το 150% του κατώτατου μισθού και το ανώτατο το 12πλάσιο που σημαίνει ότι δεν μπορεί να υπερβεί τα 1.489 ευρώ μηνιαίως σε εισφορές.
Στο Βέλγιο για εισοδήματα από 12.871 έως 55.577 ευρώ ο συντελεστής είναι 22% και για άνω των 55.577 ο συντελεστής μειώνεται στο 14,16%, ενώ κανείς δεν πληρώνει πάνω από 15.954,7 ευρώ τον χρόνο.
Στη Σουηδία με το καλύτερο κοινωνικό κράτος οι εισφορές ανέρχονται στο 28,97%, ενώ όσοι έχουν συμπληρώσει το 65 έτος πληρώνουν εισφορές μόνο για κύρια σύνταξη που έχει καθοριστεί στο 10,21%, ενώ όσοι έχουν γεννηθεί πριν το 1937 πληρώνουν μόνο ένα φόρο μισθωτών υπηρεσιών στο 6,15%.
Στη Νορβηγία οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται με συντελεστή 11,4% ενώ για όσους ασχολούνται με την αλιεία είναι 8,2%.
Στη Ρουμανία η υποχρεωτική εισφορά για σύνταξη είναι 10,5%, για το κλάδο ασθένειας 5,5% και για παροχές σε χρήμα 0,85%. Προαιρετικά μπορεί κάποιος να καταβάλλει το 26,3% και να λάβει σύνταξη το 100% του μέσου μισθού του.
Στη Βουλγαρία η εισφορά συνταξιοδότησης για όσους έχουν γεννηθεί πριν το 1959 έχει συντελεστή 17,8% και 12,8% για τους μετά, αλλά και επιπλέον 8% για τον κλάδο ασθένειας. Οι ελάχιστες εισφορές είναι από 215 έως 282 ευρώ ανάλογα με το εισόδημα, ενώ η μέγιστη δεν υπερβαίνει τα 1.329 ευρώ μηνιαίως.
Στην Ελβετία ο ανώτατος συντελεστής των ελευθέρων επαγγελματιών είναι 9,65% και αφορά εισοδήματα 56.400 φράγκων και άνω, ενώ για χαμηλότερα πέφτει σταδιακά στο 5,22%. Για εισοδήματα μικρότερα των 9.200 φράγκων η ετήσια εισφορά είναι πάγια στα 449 ευρώ.
Στην Ιταλία για εισοδήματα κάτω των 15.548 ευρώ το ελάχιστο ποσό ετήσιας καταβολής είναι 3.613 ευρώ. Για εισοδήματα από 15.548 έως 46.123 ευρώ ο συντελεστής είναι 23,10% για επαγγελματίες και 23,19% για εμπόρους. Για εισοδήματα από 46.123 έως 76.872 ευρώ οι συντελεστές είναι 24,10 και 24,19% αντίστοιχα. Το μέγιστο πλαφόν έχει οριστεί στα 18.064 για επαγγελματίες και 18.134 για εμπόρους χωρίς να γνωρίζουμε γιατί τους επιβαρύνει περισσότερο.
Στη Γερμανία για το κλάδο σύνταξης οι υποχρεωτικές από το 2009 εισφορές στο δημόσιο ταμείο συντάξεων είναι 18,7%, με ελάχιστη μηνιαία εισφορά τα 84,15 ευρώ και μέγιστη τα 1.187,45 ευρώ. Επιπλέον για την ασφάλιση υγείας είναι 15,5% με ανώτατο όριο αποδοχών τα 45.900 ευρώ.
Στη Γαλλία για εισοδήματα έως 37.513 ευρώ ο συντελεστής είναι 43,3%, για εισοδήματα έως 38.040 ευρώ 44,3%, έως 41.844 ευρώ 25,7%, έως 53.256 ευρώ 27,25%, έως 152.160 ευρώ 28,8%, έως 190.200 ευρώ 20,8% και άνω 20,1%. Η μέγιστη ετήσια εισφορά είναι 51.689,2 ευρώ. Τα άτομα με εισόδημα κάτω των 6.965 ευρώ και τα ζευγάρια κάτω των 13.930 ευρώ απαλλάσσονται, με δωρεάν ασφάλιση υγείας.
Τούτων δοθέντων, η ΕΣΕΕ, πριν ακόμη τη δημοσίευση του νέου Ασφαλιστικού αλλά και μετά τη θεσμοθέτησή του, είχε προβεί, μέσω εκπόνησης αναλυτικών και τεκμηριωμένων παραδειγμάτων, στην εκτίμηση των επιπτώσεων του νέου τρόπου υπολογισμού των συντάξεων στα εισοδήματα των ασφαλισμένων του πρώην ΟΑΕΕ, που δραστηριοποιούνται αποκλειστικά και μόνο στον κλάδο του Εμπορίου.
Όσον αφορά στη συγκριτική ανάλυση του νέου καθεστώτος (ΕΦΚΑ) με το προηγούμενο (ΟΑΕΕ), οι προβολές στις οποίες προέβη το ΙΝ.ΕΜ.Υ. της ΕΣΕΕ, καταδεικνύουν ελαφρύνσεις στην καταβολή εισφορών για εισοδήματα έως τις 15.000-20.000 ευρώ και αντίστοιχες επιβαρύνσεις για όσους διαθέτουν ετήσια εισοδήματα που υπερβαίνουν τα προαναφερθέντα ποσά. Βεβαίως, σημειώνεται ότι το παραπάνω συμπέρασμα τελεί υπό την αίρεση της ασφαλιστικής κατηγορίας του ΟΑΕΕ που εντάσσονταν ο κάθε ασφαλισμένος και της πιθανής μετάταξης στην οποία είχε προβεί.
Αποφάσεις του Δ.Σ. της ΕΣΕΕ για τα φλέγοντα θέματα του εμπορίου
Εν τω μεταξύ, συνεδρίασε χθες, 20 Φεβρουαρίου 2017 το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΕΕ και ασχολήθηκε με τα κρίσιμα θέματα της αγοράς, μεταξύ αυτών με το ασφαλιστικό, τις προτεινόμενες μεταβολές στο νομικό πλαίσιο για το υπαίθριο εμπόριο, το νέο καθεστώς των ενδιάμεσων εκπτώσεων, την επικείμενη νομοθέτηση του εξωδικαστικού συμβιβασμού, τα θέματα του ευρωπαϊκού εμπορίου και τις εξελίξεις στην εκκρεμή αξιολόγηση.
Οι αποφάσεις οι οποίες λήφθηκαν συνοψίζονται στα κάτωθι:
1) Ετήσια Γενική Συνέλευση: Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΣΕΕ συμφώνησαν στα θέματα της ημερήσιας διάταξης της συνεδρίασης που άπτονται της Ετήσιας Τακτικής Γενικής Συνέλευσης της Συνομοσπονδίας, που θα πραγματοποιηθεί στις 19 Μαρτίου 2017. Πιο συγκεκριμένα, ενέκριναν ομόφωνα τον Διοικητικό και Οικονομικό Απολογισμό του 2016 και τον Προϋπολογισμό του 2017 καθώς και το Πρόγραμμα της Γ.Σ.
2) Ενδιάμεσες εκπτώσεις: Η Επιτροπή Λιανεμπορίου της Συνομοσπονδίας, συντεταγμένη στην εκπεφρασμένη αντίθεση της ΕΣΕΕ στον θεσμό των ενδιάμεσων εκπτωτικών περιόδων λόγω της δεδομένης αναποτελεσματικότητάς του, ζήτησε από το ΙΝΕΜΥ να προβεί σε σχετική έρευνα σε μεγάλο δείγμα καταναλωτών ως προς τον χρόνο και τη διάρκεια των ενδιάμεσων εκπτώσεων, η οποία θα παρουσιαστεί στις 18 Μαρτίου 2017 και θα προωθηθεί στους εμπορικούς συλλόγους. Επίσης, εισηγήθηκε στο Δ.Σ. να προχωρήσει σε δύο προτάσεις προς όλους τους Εμπορικούς Συλλόγους, μετά τις τροποποιήσεις του ν. 4446/2016:
α) Προσκόλληση των δύο 15νθήμερων εκπτωτικών περιόδων, ακριβώς μετά το τέλος των τακτικών εκπτώσεων, ήτοι 1 Μαρτίου έως 15 Μαρτίου και 1 Σεπτεμβρίου έως 15 Σεπτεμβρίου, με το σκεπτικό ότι τις ως άνω περιόδους ήδη διενεργούνται προσφορές, και εναλλακτικά,
β) Διατήρηση των δύο υφιστάμενων 10ήμερων εκπτωτικών περιόδων του Μαΐου και του Νοεμβρίου με το τρίτο εκ του νόμου δεκαήμερο να τίθεται στην διάθεση των κατά τόπους Εμπορικών Συλλόγων, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες και ανάγκες της τοπικής τους αγοράς.
3) Υπαίθριο Εμπόριο: Το Δ.Σ. αποφάσισε την αποστολή πλήρους υπομνήματος επί του καταρχήν θετικού σχεδίου Νόμου για το υπαίθριο εμπόριο στην Γενική Γραμματεία Εμπορίου και στον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης. Κύριο συστατικό του υπομνήματος θα είναι οι προτάσεις της ΕΣΕΕ για την μεθοδολογία διεξαγωγής των ελέγχων, με γνώμονα όχι μόνο την ονομαστική αύξηση των ελεγκτικών μηχανισμών και των ελέγχων αυτών καθ’ αυτών αλλά και της ουσίας και της αποτελεσματικότητας στις διαδικασίες των σχετικών ελέγχων.
4) ΕΦΚΑ: Σε ό,τι αφορά το νέο ασφαλιστικό και ειδικότερα την προσφυγή των φορέων κατά των εκτελεστικών πράξεων του ασφαλιστικού νόμου, αποφασίστηκε να εξετάσει η ΕΣΕΕ κάθε νόμιμο δικαίωμα, αναμένοντας και τα αποτελέσματα της έρευνας για τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις των μικρομεσαίων εμπόρων που διενεργεί το ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ. Κεντρική γραμμή είναι ωστόσο, να μην απεμποληθεί χρονικά κανένα δικαίωμα του εμπορικού κόσμου απέναντι στις αδικίες και τις αδυναμίες του νέου ασφαλιστικού. Η ΕΣΕΕ θα συνεχίσει τη συμμετοχή της στις συζητήσεις και διαβουλεύσεις με τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών, τη ΓΣΕΒΕΕ και άλλους φορείς για τις νόμιμες διαδικασίες που αφορούν την προσφυγή στο ΣτΕ αναφορικά με το ασφαλιστικό.
Ωστόσο, η ΕΣΕΕ, ελλείψει εγκυκλίων και σχετικής αναλογιστικής μελέτης από το Υπουργείο Εργασίας, αποφάσισε να συστήσει στα μέλη της την καταβολή των νέων ασφαλιστικών εισφορών με κείμενο επιφύλαξης κάθε νομίμου δικαιώματος. Το σχετικό κείμενο θα διαβιβαστεί στις Ομοσπονδίες και στους Εμπορικούς Συλλόγους, προκειμένου να συνοδέψει την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών των μελών έως 28 Φεβρουαρίου 2017. Στο πλαίσιο αυτό, το Δ.Σ. αποφάσισε την έναρξη εκστρατείας ενημέρωσης για όλα τα ζητήματα του ασφαλιστικού σε όλους τους Εμπορικούς Συλλόγους και τους συναδέλφους πανελλαδικά.
Παράλληλα, θα επεκτείνει τη σχετική έρευνα του ΙΝΕΜΥ μέχρι 28/2/17, σε μεγαλύτερο δείγμα, ενώ θα προσθέσει νέα ερωτήματα προς τους εμπόρους για το ασφαλιστικό - ΕΦΚΑ (μέχρι και την 20η Φεβρουαρίου 2017, ευρήματα της έρευνας επισυνάπτονται).
5) Συνάντηση με Υπουργό Εργασίας: Τέλος, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να ζητήσει συνάντηση του Προεδρείου της Συνομοσπονδίας με την Υπουργό Εργασίας, προκειμένου να συζητηθούν ζητήματα που έχουν να κάνουν με τους ελέγχους και τα πρόστιμα που επιβάλλουν στις επιχειρήσεις οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του ΣΕΠΕ.
Με την ευκαιρία δε της δημοσιότητας που έχει πάρει το θέμα της αντικατάστασης μέρους του μισθού των εργαζομένων από κουπόνια, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΕΕ καταθέτει για μία ακόμη φορά την πλήρη αντίθεσή του και την καταδίκη ανάλογων πρακτικών, οι οποίες είναι παράνομες, καθώς κινούνται στην σφαίρα της αδήλωτης εργασίας, δημιουργούν σοβαρότατα φορολογικά και ασφαλιστικά θέματα και συνιστούν αθέμιτο ανταγωνισμό προς τις ομοειδείς επιχειρήσεις που πληρώνουν κανονικά τους εργαζόμενούς τους.