Skip to main content

Η χρυσή εποχή της εκβιομηχάνισης της Θεσσαλονίκης

Από Voria.gr
Στη Θεσσαλονίκη η ανάπτυξη «μεταφράστηκε» στη δημιουργία νέων βιομηχανιών και βιομηχανικών εγκαταστάσεων, που ενδυνάμωσαν το μείγμα παραγωγής πλούτου.

Οι δεκαετίες του 1960 και του 1970 μπορεί να ήταν πλούσιες σε πολιτικά γεγονότα που συχνά επηρέασαν τη λειτουργία του Εμπορικού και βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, αλλά ταυτόχρονα υπήρξαν δεκαετίες ανάπτυξης για ολόκληρη την Ελλάδα.

Στη Θεσσαλονίκη η ανάπτυξη «μεταφράστηκε» στη δημιουργία νέων βιομηχανιών και βιομηχανικών εγκαταστάσεων, που ενδυνάμωσαν το μείγμα παραγωγής πλούτου σε μια περιοχή, όπου μέχρι τότε βασικοί πρωταγωνιστές ήταν ο αγροτικός τομέας, το εμπόριο και οι μεταφορές.

Η συμβολή του ΕΒΕΘ στην εξέλιξη αυτή υπήρξε καταλυτική, αφού η διοίκησή του έκανε ό,τι ήταν δυνατόν, με συνεχείς προτάσεις και παρεμβάσεις, ώστε οι παραγωγικές αυτές επενδύσεις να υλοποιηθούν με τον γρηγορότερο και αποδοτικότερο τρόπο.       

Σύμφωνα με τα στοιχεία που περιέχονται στην ειδική έκδοση για τον πρώτο αιώνα του ΕΒΕΘ εάν το εργοστάσιο του Φον Μπάουμ στο λιμάνι ήταν ένα κάποιο ξεκίνημα, η απαρχή της εκβιομηχάνισης της Θεσσαλονίκης οριοθετείται στις 10 Οκτωβρίου 1962, όταν υπογράφεται η σύμβαση με τον Ελληνο-Αμερικανό επιχειρηματία Τομ Πάππας για τη δημιουργία ενός συγκροτήματος βιομηχανικών μονάδων στην πόλη και ολοκληρώνεται στις 10 Μαίου 1964 με τα εγκαίνια του διυλιστηρίου, παρουσία της πολιτειακής και πολιτικής ηγεσίας.

Το συγκρότημα πολύ γρήγορα θα επεκταθεί πέραν του διυλιστηρίου ESSO-Pappas για να συμπεριλάβει τη βιομηχανία αντικροτικών βελτιωτικών της βενζίνης ETHYL-Hellas, τη χαλυβουργία Hellenic Steel και το εργοστάσιο αζωτούχων λιπασμάτων «Χημικές Βιομηχανίες Βορείου Ελλάδος». Η συνολική επένδυση ξεπέρασε τα 200 εκατ. δολάρια.

Οι άμεσα απασχολούμενοι ήταν 3.500 εργαζόμενοι, ενώ χιλιάδες άλλες θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν σε δορυφορικές εργασίες επισκευών, μηχανουργείων, κατασκευών, μεταφορών, εστίασης, φιλοξενίας επισκεπτών κ.λπ.

Την ίδια χρονιά (1962) ξεκινούσαν τα εργοστάσια της.

Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης στο Πλατύ και της τσιμεντοβιομηχανίας ΤΙΤΑΝ στην εθνική οδό Θεσσαλονίκης - Σερρών, που συνέβαλαν με τη σειρά τους στην εκβιομηχάνιση
της εποχής. Αλλά η ESSO-Pappas σηματοδοτούσε την εισροή ξένων επενδυτικών κεφαλαίων, την οποία τότε είχε μεγάλη ανάγκη η Ελλάδα.

Ένας ενδεικτικός κατάλογος

Στα επόμενα 20 χρόνια ακολούθησαν μεγάλες βιομηχανικές επενδύσεις στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης. Ο κατάλογος που ακολουθεί είναι ενδεικτικός του δυναμισμού που αναπτύχθηκε στην περιοχή, αφού οι βιομηχανίες που δημιουργήθηκαν ήταν πολύ περισσότερες. Ένας δυναμισμός που τα τελευταία 20 χρόνια έχει εξαντληθεί. Ο ίδιος δυναμισμός που αναζητείται και πάλι στη νέα αναπτυξιακή φάση, που όλοι ελπίζουν ότι θα μπει το επόμενο διάστημα η ελληνική οικονομία.

1962: Ίδρυση της βιομηχανίας κεραμικών πλακιδίων ΦΙΛΚΕΡΑΜ-RICHARDS, η οποία λίγα χρόνια αργότερα μετονομάζεται σε ΦΙΛΚΕΡΑΜ-JOHNSON. Ίδρυση της βιομηχανίας μοριοσανίδων ΞΥΛΟΠΑΝ και ,της βιομηχανίας κατασκευής φορμάικας PURIPLAST. Έναρξη λειτουργίας του εργοστασίου προϊόντων χάλυβα της ΣΙΔΕΝΟΡ στο 12ο χλμ. της οδού Θεσσαλονίκης – Βέροιας.

1963: Ίδρυση της βιομηχανίας ξύλου ΒΑΛΚΑΝΕΞΠΟΡΤ στην περιοχή του Αγίου Αθανασίου και της βιομηχανίας ζωοτροφών ΕΛΒΙΖ στο Πλατύ.

1964: Έναρξη του εργοστασίου κεραμικών πλακιδίων ΒΙΤΡΟΥΒΙΤ στην Αγχίαλο και της χαρτοποιίας ΜΕΛ στη Γέφυρα.

1965: Ίδρυση της πρώτης μονάδας της Κ.Ν.Ευθυμιάδης.

1966: Έναρξη λειτουργίας της ESSO-Pappas (Μάιος).

1966: Έναρξη λειτουργίας Χημικών Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (Μάιος).

1967: Εγκαίνια της ETHYL-Hellas (Αύγουστος). Εργοστάσιο τσιχλών ΤΣΙΚ-ΑΜΕΡΙΚΑ (Κυρίτση).

1968: Εργοστάσιο ΠΕΤΡΟΓΚΑΖ , μύλος Ευαγγ. Μελισσάρη.

1969: Εγκαίνια του εργοστασίου της SIEMENS. Ίδρυση εργοστασίου αμαξωμάτων ΒΙΑΜΑΞ. Λειτουργία της Γενικής Τροφίμων (Μπαμπά Στάθης), της μονάδας παστερίωσης της ΜΕΒΓΑΛ, της μονάδας Ελληνικής Εταιρίας Εμφιαλώσεως (Coca Cola) στη Θέρμη. Επενδύσεις επέκτασης των εργοστασίων ΤΙΤΑΝ και ΒΑΛΚΑΝ ΕΞΠΟΡΤ. Δημιουργία του εργοστασίου ελαστικών της GOOD YEAR και την νηματουργίας ΒΙΟΝΗΜ (Χρ. Κάλφογλου) στη Σίνδο.

1970: Εργοστάσιο βαμβακουργίας - ελαιουργίας ΒΕΛΜΑ. Εργοστάσιο μπισκότων ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ στη Νέα Μαγνησία. Επέκταση της βιομηχανίας εσωρούχων ΜΙΝΕΡΒΑ (Λαδένη) στο Ωραιόκαστρο. Εργοστάσιο ενδυμάτων ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (Οδυσσέα Φωκά).

1971: Εργοστάσιο της ΝΕΣΤΛΕ στο Πλατύ. Κλωστοϋφαντουργία ΗΛΙΟΣ-ΤΕΝ CATE (Ακκά – Κωνσταντινίδη - Ολλανδικής ΤΕΝ CATE). Κλωστοϋφαντουργία ΚΩΣΤΑΣ ΔΟΥΔΟΣ στη Θέρμη, καθώς και μονάδα παραγωγής γυναικείων υποδημάτων GALAXY (Μαυροειδής - Ελατόπουλος).

1972: Επέκταση σωληνουργίας ΜΑΒΙΣΩ. Ίδρυση εργοστασίου γεωργικών ελκυστήρων και οχημάτων της STEYR HELLAS (κατοπινή ΕΛΒΟ) στη Σίνδο. Εργοστάσιο μπύρας της ΑΘΗΝΑΙΚΗΣ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑΣ. Εργοστάσιο κουρτινών ΖΟΥΡΑΣ –ΣΟΥΡΝΟΠΟΥΛΟΣ. Εργοστάσιο της μεταλλουργίας ΠΥΡΑΜΙΣ (Αλ. Μπακατσέλου) στην εθνική οδό Θεσσαλονίκης – Σερρών. Βιομηχανία γεωργικών φαρμάκων ΔΙΑΝΑ - Γ.ΣΕΡΒΟΣ στη Νέα Ευκαρπία.

1973: Εργοστάσιο μεταλλουργίας ΜΑΚ-ΜΕΤΑΛ στον Άγιο Αθανάσιο. Νέα επέκταση της ΒΑΛΚΑΝΕΞΠΟΡΤ για κόντρα πλακέ, της κλωστοϋφαντουργίας ΗΛΙΟΤΕΞ (Ακκά - Κωνσταντινίδη) και ΛΟΡΤΕΞ (Γ. Κατώπη) στη Νέα Σάντα, όπως και του εργοστασίου κώνων κλωστοϋφαντουργίας ΕΒΙΕΝ (Τ. Αναστασιάδη). Ίδρυση του εργοστασίου της ΝΑΜΚΟ m(Αδελφών Κοντογούρη) παραγωγής των αυτοκινήτων PONYCitroen στη Νέα Ραιδεστό.

1974: Εργοστάσιο επίπλων SATO (Αδελφών Θεοδωρίδη - Βέργουλα) στη Θέρμη. Επέκταση εργοστασίου κινητήρων της ΚΗΜ Σ. Δαμίγος. Ίδρυση εργοστασίου της HELLAS CAN στη Σίνδο. Δημιουργία του εργοστασίου ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ (Βαλτάρα –Τζαχίλη -  Γιαννουλόπουλου) στη Σίνδο. Επέκταση της ΧΒΒΕ για κατασκευή προωθητικών αερίων (CFC).

1975:
Ίδρυση εργοστασίου της ASEA BROWN BOVERI και της ιαπωνικής TEKOSHA. Μετεγκατάσταση σε νέο εργοστάσιο της ΗΛΙΟΣ – ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ. Ίδρυση mεργοστασίου πλυντηρίων πιάτων MORRIS στη Νέα Σάντα και νέας μονάδας της Κ.Ν.Ευθυμιάδης.

1976: Ίδρυση εργοστασίου – βαφείου ΗΛΙΟΦΙΝ (Ακκά-Κωνσταντινίδη) στο Καλοχώρι και πλεκτηρίων ΜΠΕΡΣΟΥ στο Ωραιόκαστρο.

1978:
Ίδρυση της καλτσοποιίας ΖΕΝΙΘ στη Σίνδο.

1980:
Ίδρυση εργοστασίου χαρτοκιβωτίων ST REGIS (κατόπιν ΚΑΡΤΟΝΠΑΚ), αλλά και μονάδας χαλιών της ΠΕΡΣΙΚΑ στη Θέρμη (Αδελφοί Βαλτάρα).