Το διαθρησκευτικό παρελθόν της Θεσσαλονίκης θέλουν να αναδείξουν δυο φοιτήτριες του τμήματος Αρχιτεκτονικής του ΑΠΘ σχεδιάζοντας στο πλαίσιο της διπλωματικής τους εργασίας την κατασκευή «Καταφύγιο Μνήμης».
Οι 24χρονες Εύα Μπέλλου και Θεανώ Τσονωνά, τελειόφοιτη και απόφοιτος αντίστοιχα, επέλεξαν να σχεδιάσουν μια ιδαίτερη κατασκευή, φτιαγμένη από χαλκό, σε μια ξύλινη προβλήτα στη Νέα Παραλία της Θεσσαλονίκης. Τόσο η μορφή της κατασκευής αυτή όσο και οι χρήσεις της στοχεύουν σύμφωνα με την εργασία των νέων αρχιτεκτονισσών, στην ανάδειξη και τη διαφύλαξη του θρησκευτικού παρελθόντος της πόλης και της «συμβίωσης» της χριστιανικής, εβραϊκής και μουσουλμανικής πίστης.
Τα σχέδια των κοριτσιών και οι μακέτες της αρχιτεκτονικής τους μελέτης τους εκτέθηκαν στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στο πλαίσιο παράλληλης δράσης της έκθεσης «Κοινοί Ιεροί Τόποι στα Βαλκάνια και στη Μεσόγειο». Στο πλαίσιο της δράσης μάλιστα, οι δύο τους παρουσίασαν τη μελέτη τους στο κοινό στην αίθουσα του μουσείου.
«Αποφασίσαμε να κάνουμε κάτι για την πόλη στην πόλη» τονίζει μιλώντας στη Voria.gr η Θεανώ Τσονωνά, λέγοντας ότι για τις ανάγκες της πτυχιακής οι φοιτήτριες μελέτησαν την ιστορία και την αρχιτεκτονική της πόλης. «Μέσα από τη μελέτη μας θέλαμε να δούμε ποιο είναι το δυνατό σημείο που ενώνει όλα τα ψήγματα ιστορίας τα οποία βλέπουμε μέσα στη Θεσσαλονίκη. Και ένας ισχυρός συνδετικός κρίκος ήταν το θρησκευτικό παρελθόν της», σημείωσε η ίδια.
«Στην ανάλυση μας βρήκαμε πολλά παλιά κτήρια, είτε τζαμιά, είτε συναγωγές, που πλέον έχουν αλλάξει χρήση ή έχει ξεχαστεί η λειτουργία τους. Θέλαμε να τα αναδείξουμε όλα αυτά» δήλωσε από πλευράς της η Εύα Μπέλλου.
Τα δύο κορίτσια ονόμασαν την κατασκευή τους «Καταφύγιο Μνήμης» καθώς επιδίωξαν το αρχιτεκτονικό κέλυφος που σχεδίασαν να αποτελεί ιδανικά έναν τόπο στον οποίο ο επισκέπτης θα μπορεί να ξαναβιώσει και τις τρεις θρησκείες μαζί και στον οποίο θα διαφυλαχθούν όλα αυτά τα αποτυπώματα της θρησκείας στην πόλη, που πλέον έχουν χαθεί.
Αυτό θα επιτυγχάνεται μέσω του ίδιου του σχήματος αλλά και των χρήσεων του κτηρίου το οποίο θα φιλοξενεί ιδανικά περιοδικές εκθέσεις με θέμα τις τρεις θρησκείες του πρόσφατου παρελθόντος της Θεσσαλονίκης, ημερίδες, φεστιβάλ και άλλες δράσεις πολιτισμού.
Για τον σχεδιασμό του καταφυγίου, οι δύο αρχιτεκτόνισσες μελέτησαν τα σχήματα των λατρευτικών χώρων των χριαστιανικών ναών, των τζαμιών και των συναγωγών, αποδόμησαν τα σχέδια αυτά και έφτιαξαν μια μακρόστενη κατασκευή, χωρίς ξεκάθαρο σχήμα.
«Το καταφύγιο είναι έτσι σχεδιασμένο ώστε με το που μπαίνεις στον χώρο, να νιώθεις την αίσθηση της προφύλαξης. Προχωρώντας στο κτήριο υπάρχει μια στένωση τόσο σε ύψος όσο και σε πλάτος που πρσδίδει έναν μυσταγωγικό χαρακτήρα και που σου δίνει τη διάθεση να ξαναβγεις έξω για μια εκτόνωση. Συνεχίζοντας την πορεία σου, η εκτόνωση έρχεται όταν βλέπεις τη θέα της θάλασσας και της πόλης» περιγράφει η Θεανώ. «Το κτήριο είναι ένα ωραίο φίλτρο για να ξαναβγείς στην πόλη και να τη δεις με άλλο μάτι» προσθέτει. Η Εύα διευκρινίζει στο σημείο αυτό ότι επουδενί δεν ήθελαν το κτήριο να παραπέμπει σε χώρο λατρείας μίας εκ των τριών θρησκειών. «Θέλαμε κάτι που να είναι για όλες τις θρησκείες και ο επισκέπτης να το ερμηνεύει με τον δικό του τρόπο ανάλογα με τα βιώματα και τις αναμνήσεις του», τόνισε.
Οι δύο αρχιτεκτόνισσες επέλξαν τη Νέα Παραλία για να τοποθετήσουν την προβλήτα όπου θα βρίσκεται το καταφύγιο, καθώς όπως υποστηρίζουν, η Θεσσαλονίκη είναι συνδεδεμένη με τη θάλασσα και οι ίδιες ήθελαν να υπογραμμίσουν το στοιχείο αυτό. Άλλωστε η ξύλινη προβλήτα θα δίνει την ευκαιρία στον επισκέπτη να βλέπει την πόλη της Θεσσαλονίκης από την θάλασσα.
Το «Καταφύγιο Μνήμης» έχει σχεδιασθεί έτσι ώστε να είναι υλοποιήσιμο ανά πάσα στιγμή.
