Skip to main content

Εμπρός στον δρόμο που χάραξαν το ΑΠΘ, το ΤΕΕ και ο ΣΕΠΒΕ

Στην πράξη λίγοι φοιτητές κατά τη διάρκεια των σπουδών τους έχουν τη δυνατότητα ακόμη και για μια επίσκεψη σε πραγματικούς εργασιακούς χώρους.

Εκδήλωση για τη συνεργασία τη ακαδημαϊκής κοινότητας με την αγορά σε θέματα τεχνολογίας οργανώνουν σήμερα (Τρίτη) το απόγευμα στο αμφιθέατρο του Τεχνικού Επιμελητηρίου, στην παραλιακή λεωφόρο Μεγάλου Αλεξάνδρου στη Θεσσαλονίκη, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, το ΤΕΕ/ΤΚΜ και ο Σύνδεσμος επιχειρήσεων Πληροφορικής Βορείου Ελλάδος. Θετική πρωτοβουλία, που άργησε πολύ, αλλά «κάλλιο αργά, παρά ποτέ». Μια πρωτοβουλία που θα κριθεί από τα αποτελέσματα και τη συστηματική συνέχεια της με τους ίδιους, αλλά και άλλους φορείς.

Η διασύνδεση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την αγορά και τον κόσμο των επιχειρήσεων είναι στην Ελλάδα ελάχιστη. Στην πράξη λίγοι φοιτητές κατά τη διάρκεια των σπουδών τους έχουν τη δυνατότητα ακόμη και για την απλούστερη εμπειρία, την επίσκεψη σε πραγματικούς εργασιακούς χώρους. Αντίθετα η έννοια της επιχειρηματικότητας συχνά λοιδορείται από τις πιο θορυβώδεις ομάδες που κινούνται στα πανεπιστημιακά κτίρια. Ακόμη και στις σχολές για τις οποίες απαιτείται πρακτική εξάσκηση πριν από το πτυχίο, οι εμπειρίες είναι αμφιλεγόμενες. Σε ορισμένες περιπτώσεις η πρακτική αυτή εξάσκηση είναι απλώς και μόνο θεωρητική. Σε άλλες εξαντλεί το πρακτικό της σκέλος στο επίπεδο των… φωτοτυπιών. Το βέβαιο είναι ότι η πλειοψηφία των πτυχιούχων δεν έχει εικόνα των απαιτήσεων και των συνθηκών του εργασιακού περιβάλλοντος στον τομέα τους, εκτός κι αν πρόκειται κάτι εξαιρετικά παραδοσιακό και παγιωμένο, όπως –για παράδειγμα- μια αίθουσα διδασκαλίας στο νηπιαγωγείο, το δημοτικό και το γυμνάσιο. Αν και στα σχολεία αλλάζουν τα τελευταία χρόνια τα πράγματα και οι καταστάσεις, από τη διάταξη των θρανίων μέχρι την ύλη. Πολύ περισσότερο οι απόφοιτοι των πρακτικών σχολών δεν έχουν ιδέα πως δουλεύει στην πράξη ένα εργοστάσιο, ένα μηχανουργείο, μια οποιαδήποτε επιχείρηση. Το Διαδίκτυο δεν είναι –και δεν μπορεί να είναι- το παντοτινό καταφύγιο για κάποιος που θέλει να αποκτήσει εμπειρία. Αντίστοιχα, ούτε οι φορείς και οι επιχειρήσεις έχουν συχνά συναίσθηση της κοινωνικής τους ευθύνης έναντι των επερχόμενων γενεών. Η υπόθεση των φωτοτυπιών δεν οφείλεται στη θέληση ή στην επιλογή των… πρακτικάριων. Η ιστορία –οικονομική, επιχειρηματική, κοινωνική- δεν ξεκινάει την ώρα που εμείς μπαίνουμε στο κάδρο. Ούτε θα σταματήσει όταν αποχωρήσουμε! Ψιλά γράμματα; Ίσως! Απόλυτη αλήθεια και κανονική πραγματικότητα; Σίγουρα!

Η σχέση τριτοβάθμια εκπαίδευσης και αγοράς μπορεί να είναι επωφελής και για τις δύο πλευρές. Κατ’ αρχήν στα πανεπιστήμια οι περισσότεροι σπουδάζουν για να βρουν αργότερα κάποια δουλειά. Η λύση σπουδάζω για τις σπουδές και γίνομαι καλός στο αντικείμενο μου για να ακολουθήσω ακαδημαϊκή καριέρα δεν μπορεί να αφορά πολλούς, ούτε είναι όσο αποδοτική θα επιθυμούσε η κοινωνία. Ένα ανώδυνο παράδειγμα: ένας καλός παιδαγωγός που διδάσκει υποψήφιους δασκάλους και καθηγητές πώς να παιδαγωγούν τα παιδιά είναι χρήσιμος. Αλλά ένας καλός παιδαγωγός που μπαίνει στην αίθουσα και διδάσκει ο ίδιος στους μαθητές είναι ακόμη καλύτερος.

Για τη Θεσσαλονίκη, που διαθέτει σημαντική παραγωγική και επιχειρηματική βάση στον πρωτογενή, στον δευτερογενή και στον τριτογενή τομέα της οικονομίας, η ενεργοποίηση της σχέσης πανεπιστημίων – επιχειρήσεων μπορεί να αποβεί εξαιρετικά παραγωγική. Τα πανεπιστήμια θα πιστοποιήσουν και μέσα από τα μάτια των άμεσα ενδιαφερόμενων ότι παραδίδουν στην οικονομία επιστήμονες ικανούς από τα χρόνια των σπουδών τους ακόμη να αναλάβουν επαγγελματικές ευθύνες. Επίσης, θα διαπιστώσουν τι χρειάζονται σε κάθε φάση τους οι επιχειρήσεις κάθε τομέα. Οι φοιτητές θα νιώσουν ότι τα χρόνια των σπουδών τους μπορούν να είναι δημιουργικά πέραν του διαβάσματος -που δεν είναι δεδομένο-, των ξενυχτιών και της κρεπάλης της φοιτητικής ζωής – που είναι δεδομένα. Όσο για την αγορά, οι άνθρωποί της αναλόγως της αντιλήψεως τους θα διαπιστώσουν ότι μπορούν να βρουν τους εργαζομένους που χρειάζονται και αφετέρου θα έρθουν σε επαφή με εξελίξεις, που υποχρεωτικά δρομολογούνται μέσα στα πανεπιστήμια. Είτε από την έρευνα που γίνεται, είτε από την αλλαγή της λογικής που πιθανόν επιβάλλουν οι εξελίξεις. Ας μη ξεχνάμε κάτι που ισχύει ακόμη σε πολλά μέρη στον πλανήτη και πολύ περισσότερο στην Ελλάδα. Σε έναν κόσμο που μεταλλάσσεται κάθε μέρα όλο και περισσότερο σε ψηφιακό, εμείς εξακολουθούμε να σκεφτόμαστε αναλογικά. Και η αλλαγή νοοτροπίας, που δεν είναι καθόλου εύκολη ή απλή περίπτωση, είναι απολύτως καθοριστική για το μέλλον.

Μακάρι η συνεργασία του ΑΠΘ με το ΤΕΕ και τον ΣΕΠΒΕ να μην είναι τυπική για να καλυφθούν οι επιταγές κάποιου προγράμματος. Ούτε συγκυριακή, αλλά να έχει συνέχεια. Μακάρι το συγκεκριμένο παράδειγμα να το ακολουθήσουν κι άλλοι, που έχουν ως σημείο αναφοράς πιο παραδοσιακούς κλάδους από την πληροφορική. Διότι μπορεί όλες οι δραστηριότητες, πλέον, να αξιοποιούν τα κομπιούτερς και τα δίκτυα, αλλά διαφορετικού επιπέδου είναι οι απαιτήσεις από ένα προγραμματιστή σε μια εταιρία παραγωγής λογισμικού και διαφορετικές από έναν προγραμματιστή που δουλεύει σε μια πολυεθνική εταιρία. Αλλιώς κινείται ένας επαγγελματίας του μάρκετινγκ σε μια παραγωγική βιομηχανία και αλλιώς σε μια εμπορική επιχείρηση ή μια εταιρία παροχής υπηρεσιών. Όλα είναι δουλειές, όλοι αναζητούν πελάτες για να πουλήσουν, αλλά συχνά οι συνθήκες είναι πολύ διαφορετικές. Τα χρόνια των σπουδών είναι ο καταλληλότερος χρόνος για να καταλάβει κάποιος μελλοντικός εργαζόμενος με τι πραγματικά έχει να κάνει. Μετά έρχονται όλα τα άλλα, ακόμη και η αμοιβή.

ΥΓ. Πρόσφατα κάποιος βρέθηκε εκ συμπτώσεως στις παραγωγικές εγκαταστάσεις και τις αποθήκες μιας βιομηχανίας κάπου στη δυτική Θεσσαλονίκη. Εντυπωσιάστηκε από τον συγχρονισμό, την τάξη και τη… μυρωδιά. Σε δεύτερο επίπεδο αναρωτήθηκε γιατί να μην υπάρχει συστηματικό, οργανωμένο και υποχρεωτικό πρόγραμμα τέτοιων επισκέψεων για μαθητές γυμνασίου και λυκείου; Υπάρχει καλύτερο ερέθισμα για ένα παιδί στις πρώτες του συνειδητές αναζητήσεις από το να δει εκ των έσω μια επιχείρηση; Ας το σκεφτούν τα Επιμελητήρια και οι Σύνδεσμοι Βιομηχανιών και εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος – για τη Θεσσαλονίκη τουλάχιστον. Το σήμερα προετοιμάστηκε χθες και το αύριο θα εξελιχθεί όπως το προγραμματίζουμε σήμερα.