Η ανάγκη η Εγνατία Οδός ΑΕ να μην αδρανοποιηθεί ούτε να μετατραπεί σε υπηρεσία του υπουργείου Υποδομών με την σχεδιαζόμενη παραχώρηση σε ιδιώτες του οδικού άξονα, υπογραμμίστηκε σε ημερίδα, στο ΤΕΕ/ΤΚΜ, που διοργάνωσε ο Σύλλογος Εργαζομένων στην Εγνατία Οδό Α.Ε., στην οποία τοποθετήθηκε ο αναπλ. Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Σωκράτης Φάμελλος, εκπρόσωποι κομμάτων όπως επίσης η διοίκηση της εταιρείας.
Όπως επισημάνθηκε, η παραχώρηση του δικτύου της Εγνατίας Οδού, στο πλαίσιο των μνημονιακών συμφωνιών, είναι κατ΄ αρχήν μία λάθος επιλογή καθώς πρόκειται για ένα έργο που έχει κατασκευαστεί από το ελληνικό δημόσιο και το οποίο, με την εξόφληση και των εξυπηρετούμενων δανείων το 2018, περνάει σε καθαρή κερδοφορία και μπορεί να εξασφαλίζει μέσα ετήσια κέρδη τουλάχιστον 130 εκατ.ευρώ το έτος.
Εν τούτοις η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού έχει αποφασιστεί και στη βάση των νέων δεδομένων θα πρέπει οπωσδήποτε η εταιρεία που την κατασκεύασε και την διαχειρίζεται ως και σήμερα, δηλαδή η Ε.Ο.Α.Ε., να συνεχίσει να υφίσταται, να έχει δραστηριότητα και μάλιστα διευρυμένη με νέα αντικείμενα γιατί αποτελεί ένα αναπτυξιακό εργαλείο με γνώση και δυνατότητες πολύ μεγαλύτερες από τις τεχνικές υπηρεσίες του δημοσίου.
Όλοι όσοι πήραν το λόγο συμφώνησαν ότι η Εγνατία Οδός Α.Ε. δεν πρέπει να βουλιάξει στην «μαύρη τρύπα του χρέους της χώρας». Μάλιστα ο κ. Φάμελλος υποστήριξε ότι η εταιρεία πρέπει να μείνει ενεργή, ενώ σε ότι αφορά τον τομέα των περιβαλλοντικών έργων που αφορά στο Υπουργείο του οποίου προΐσταται, στη διάρκεια του ΣΕΣ 2014-2020, μπορεί να δραστηριοποιηθεί σε μεγάλα έργα επεξεργασίας υγρών και στερεών αποβλήτων ύψους περίπου 2 δισ.ευρώ.
«Υπάρχει παράλογο στην παραχώρηση της Εγνατίας, αλλά είναι μία δέσμευση που παραλάβαμε. Πρέπει να δούμε, σε διϋπουργικό επίπεδο, το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε γιατί η εταιρεία αποτελεί τεχνικό κεφάλαιο για την χώρα, να δούμε την αξιοποίησή της και με συνοδά έργα, ενεργειακά ή και επικοινωνιακά όπως με τη διέλευση οπτικών ινών κατά μήκος του άξονά της», πρόσθεσε ο υπουργός.
Εγνατία Οδός: Mία παραχώρηση κόντρα στην Κοινοτική Οδηγία.
Απο πλευράς των εργαζομένων ο πρόεδρος του ΣΕΤΕΟ κ. Θ. Τενεκές τόνισε ότι η παραχώρηση όπως σχεδιάζεται και μεθοδεύεται γίνεται κατά παράβαση όσων προβλέπονται για τις παραχωρήσεις στην Κοινοτική Οδηγία 2014/23 που έχει μάλιστα ενσωματωθεί στην ελληνική νομοθεσία.
«Με την παραχώρηση της Εγνατίας δεν δίνουν μόνο καθαρά κέρδη τουλάχιστον 5 δισ.ευρώ σε αυτά τα 35 χρόνια ( σ.σ με τα διόδια στη χαμηλή τιμή των 3-5 λεπτών/χλμ.), αλλά και την πιστοληπτική ικανότητα, που μπορεί να έχει ο παραχωρησιούχος, έναντι των διοδίων», σημείωσε.
Από τη στιγμή που δεν υπάρχει κατασκευαστικό αντικείμενο και δεν υπάρχει ανάγκη επενδυτικών κεφαλαίων για να ολοκληρωθεί ο άξονας της Εγνατίας Οδού, η Κοινοτική Οδηγία προβλέπει ότι η σύμβαση παραχώρησης δεν μπορεί, ρητά, να ξεπερνάει τα 5 χρόνια.
Κοινή θέση όλων όσοι πήραν τον λόγο είναι ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να παραχωρηθεί η Εγνατία Οδός για περίοδο 35 χρόνων, γιατί σε τέτοιο βάθος χρόνου δεν μπορούν να υπολογιστούν ούτε οι κυκλοφοριακοί φόρτοι αλλά ούτε και τα κόστη συντήρησης του οδικού άξονα. Για τον λόγο αυτό υπάρχει και μεγάλη δυσκολία στην κατάρτιση της σύμβασης παραχώρησης.
Δεύτερο σημείο στο οποίο όλοι ανεξαιρέτως συμφώνησαν είναι, ότι η βαριά συντήρηση της Οδού αποτελεί έργο και ρίσκο το οποίο πρέπει να αναλάβει αυτός που μπορεί να το διαχειριστεί καλύτερα, δηλαδή η ίδια η ΕΟΑΕ.
Τζιτζικώστας: Όχι στην αδρανοποίηση της ΕΟΑΕ
Υπέρ της διατήρησης της Εγνατίας Οδού Α.Ε. τάχθηκε πολύ ξεκάθαρα ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, κ. Τζιτζικώστας, λέγοντας μάλιστα ότι η Περιφέρεια θέλει την ενίσχυσή της και είχε μάλιστα προτείνει να αναλάβει η Ε.Ο.Α.Ε. την διαχείριση του Μετρό Θεσσαλονίκης.
«Δεν θα δεχθούμε την αδρανοποίηση της εταιρείας, ενώ θα ήταν εγκληματικό αυτό που μαθαίνουμε ότι επιχειρείται, δηλαδή η μετατροπή σε υπηρεσία του δημοσίου», τόνισε ο κ. Τζιτζικώστας προσθέτοντας:
«Εάν προχωρήσει η παραχώρηση προτείνουμε τμήμα των εσόδων από τα διόδια στο δίκτυο της Εγνατίας Οδού, ποσοστό έως και 30%, να μπαίνει στα ταμεία της ΕΟΑΕ για να αξιοποιείται στην κατασκευή έργων υποδομών. Σε προγραμματικό επίπεδο και στο πλαίσιο του ΠΕΠ η Περιφέρεια συζητάει με την εταιρεία την υλοποίηση μεγάλων έργων στην Κεντρική Μακεδονία».
Την διάθεση μέρους των εσόδων από τα διόδια στην εταιρεία υποστήριξε και ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ κ. Πάρις Μπίλλιας λέγοντας ότι έτσι θα εξασφαλιστούν πόροι που θα επιτρέπουν πρόσβαση σε επενδυτικά κεφάλαια για την χρηματοδότηση της νέας γενιάς έργων υποδομής που έχει ανάγκη η βόρεια Ελλάδα.
Ο κ. Μπίλλιας τάχθηκε αναφανδόν υπέρ της ανάληψης της βαριάς συντήρησης από την ΕΟΑΕ ενώ πρότεινε να συγκροτηθεί μία ομάδα που συζητήσει και θα διαπραγματευθεί τα της παραχώρησης με τους δανειστές.
Μία καθαρώς τεχνοκρατική προσέγγιση κατέθεσε ο πρώην πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ και πρώην γ.γ. Υποδομών, εκπροσωπώντας την ΔΗΣΥ κ. Γιάννης Οικονομίδης.
Οικονομίδης: Παραχώρηση με ΣΔΙΤ για 15 χρόνια
Συγκεκριμένα είπε ότι η παραχώρηση δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 15 χρόνια, ενώ την βαριά συντήρηση δεν μπορεί να αναλάβει άλλος πλην της ΕΟΑΕ.
Το μοντέλο παραχώρησης που προκρίνει η ΔΗΣΥ είναι με την μορφή ενός ΣΔΙΤ, το οποίο θα αναλάβει η Εγνατία Οδός Α.Ε. Με ΣΔΙΤ, θα μπορεί να έχει έσοδα και το ελληνικό δημόσιο, ποσοστιαία έσοδα από τα διόδια που θα πηγαίνουν στο κράτους και που θα μπορούν να αξιοποιούνται για την κατασκευή έργων υποδομής.
Μάλιστα, ο κ. Οικονομίδης πρόσθεσε ότι η Εγνατία Οδός Α.Ε., που λειτουργεί ως τεχνικός σύμβουλος για έργα σε Αλβανία, Ρουμανία και Σερβία, μπορεί και πρέπει να είναι τεχνικός σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ αλλά και του Υπερταμείου.
Αντωνούδης: Εξωστρέφεια και νέα έργα
Από πλευράς διοίκησης της Εγνατίας Οδού Α.Ε., τον λόγο πήραν ο πρόεδρος του δ.σ. κ. Απόστολος Αντωνούδης και το μέλος δ.σ. κ. Γιάννης Ιωακειμίδης.
Ο κ. Αντωνούδης, σε ο,τι αφορά την παραχώρηση, είπε ότι «είναι δύσκολο στοίχημα και μένει να αποδειχθεί το εάν και πώς θα ολοκληρωθεί».
Εν τω μεταξύ η εταιρεία καταβάλλει προσπάθειες να ενισχύσει τις προοπτικές της στην εποχή των μνημονίων, δραστηριοποιούμενη, πάνω σε τέσσερις άξονες και σε νέα αντικείμενα.
- Επεκτείνει τις δραστηριότητές της στο εξωτερικό, σαν εταίρος σε κοινοπραξίες με μεγάλες διεθνείς εταιρείες, διεκδικώντας μεγάλα οδικά έργα σε Βοσνία, Βουλγαρία και Τουρκία.
- Εστιάζει στη διαχείριση απορριμμάτων και τον επόμενο μήνα πρόκειται να υπογράψει προγραμματικές συμβάσεις με περιφέρειες και δήμους, όπως με τις περιφερειακές ενότητες των νησιών του Ιονίου, τις περιφέρειες Ηπείρου και Δυτικής Μακεδονίας αλλά και τον Δήμο Θεσσαλονίκης.
- Νέες συνεργασίες με ΣΔΙΤ.
- Ανάπτυξη καινοτομιών όπως εφαρμογές για την διαλειτουργικότητα των ελληνικών αυτοκινητοδρόμων αλλά και των ευρωπαϊκών.
Ο κ. Ιωακειμίδης υπογράμμισε ότι από τα έσοδα των διοδίων στον άξονα και τις καθέτους της Εγνατίας Οδού, μπορούν να χρηματοδοτηθούν έργα υποδομών στις περιφέρειες από τις οποίες διέρχεται η Εγνατία, αλλά και να συγχρηματοδοτηθούν έργα σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.