Την έλλειψη ρευστότητας και τη χαμηλή ζήτηση προκρίνει ως τα σημαντικότερα προβλήματα των επιχειρήσεων ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης(ΕΒΕΘ), Δημήτρης Μπακατσέλος, σε συνέντευξή του στη Voria.gr, με την ευκαιρία της 77ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.
Ο κ.Μπακατσέλος αναφέρεται στις αναγκαίες παρεμβάσεις που πρέπει να υλοποιηθούν, προκειμένου να επανέλθει η ανάκαμψη της οικονομίας και να επιβιώσουν οι επιχειρήσεις, ενώ εκφράζει τις αμφιβολίες του σχετικά με την επιτυχία του νέου, συγχωνευμένου εκθεσιακού φορέα της πόλης (ΔΕΘ-HELEXPO-ΟΠΕ).
Τέλος, υπογραμμίζει πως η κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει τάχιστα στην υλοποίηση όλων των απαραίτητων αποφάσεων και μεταρρυθμίσεων, καθώς, όπως σημειώνει «στον επιχειρηματικό στίβο δεν μιλάμε πια για μήνες, αλλά για ημέρες ζωής για τις περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις».
Πόσο έχει επηρεάσει η κρίση τον εμπορικό κόσμο της Θεσσαλονίκης; Τι δείχνουν τα τελευταία στοιχεία του Επιμελητηρίου;
Τη στιγμή αυτή το σημαντικότερο πρόβλημα για τις επιχειρήσεις είναι η έλλειψη ρευστότητας και η χαμηλή ζήτηση. Καθημερινά παρατηρούμε επιχειρήσεις να οδηγούνται σε αφανισμό και την ανεργία να φθάνει σε πρωτοφανή επίπεδα και το χειρότερο είναι ότι δεν υπάρχουν οι ενδείξεις εκείνες που θα σηματοδοτούσαν την αναστροφή αυτής της κατάσταση σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η πληθώρα άδειων εμπορικών καταστημάτων σε κεντρικούς δρόμους της Θεσσαλονίκης μαρτυρά την τραγική κατάσταση που επικρατεί στην αγορά. Όσο συνεχίζει η εφαρμογή της αποτυχημένης φοροεισπρακτικής πολιτικής επί των συνηθισμένων «θυμάτων» και δεν υλοποιούνται σημαντικές μεταρρυθμίσεις δεν διαφαίνεται καμιά ελπίδα για ανάκαμψη. Σε πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη για λογαριασμό του ΕΒΕΘ, οι επιχειρήσεις-μέλη μας προβλέπουν επιδείνωση της κατάστασης με αύξηση των επισφαλειών, μείωση της απασχόλησης και του τζίρου στην αγορά λιανικής.
Πώς μπορούν να δημιουργηθούν κατά τη γνώμη σας ευκαιρίες για την ανάπτυξη και ποιος ο ρόλος των επιχειρηματιών;
Προϋπόθεση όχι μόνο για την ανάπτυξη, αλλά και τη επιβίωση της οικονομίας είναι η αποκατάσταση της χαμένης εμπιστοσύνης στο κράτος, προκειμένου να σταματήσει η εκροή κεφαλαίων και ανθρώπινου δυναμικού. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν εμπεδωθεί στη συνείδηση του κόσμου ότι υπάρχει συγκεκριμένο πρόγραμμα και αποφασιστικότητα από τη κυβέρνηση για την πιστή τήρησή του. Δεν υπάρχει πια χρόνος για άλλα «μπρος-πίσω». Βασική συνιστώσα σε ένα τέτοιο πρόγραμμα πρέπει να είναι η μείωση της φορολογίας στις επιχειρήσεις (όσο καθυστερούμε τόσο θα συνεχίζεται η μετανάστευσή τους σε χώρες ευνοϊκότερης φορολογικής μεταχείρισης ή ακόμη και το κλείσιμο των επιχειρήσεων).
Δυστυχώς, μέχρι στιγμής, η φοροεξόντωση των επιχειρήσεων, οι συνεχείς μεταβολές, όχι μόνο στη φορολογία, αλλά στη σχετική νομοθεσία, σε συνδυασμό με τη γραφειοκρατία και τη διαφθορά, κάθε άλλο παρά καλό επιχειρηματικό περιβάλλον δημιουργούν. Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον είναι προφανές ότι οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να είναι ανταγωνιστικές με προφανείς συνέπειες στην εξαγωγική τους δραστηριότητα.
Επιπλέον για την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα χρειάζεται επίσπευση των αποκρατικοποιήσεων και προσέλκυση νέων επενδύσεων.
Πρέπει να λειτουργήσει ο νόμος fast track και μάλιστα για κάθε νέα επένδυση ασχέτως ύψους κεφαλαίων. Μόνο με τα παραπάνω θα γίνουν μεγάλα ιδιωτικά έργα και θα μπορέσει να επανεκκινηθεί η ελληνική οικονομία.
Για την επιστροφή στην ανάπτυξη όμως χρειάζεται και η υλοποίηση μεγάλων έργων μέσω της αξιοποίησης του ΕΣΠΑ όπου μέχρι στιγμής παρατηρείται μικρή απορροφητικότητα. Μιλώντας ειδικότερα για τη Θεσσαλονίκη πρέπει να επισημανθεί η ανάγκη επίσπευσης των μεγάλων έργων όπως του Μετρό, της επέκτασης του αεροδρομίου, της δημιουργίας νέου εκθεσιακού και συνεδριακού κέντρου, της αναβάθμισης του λιμένα με την επέκταση της 6ης προβλήτας και κυρίως με την παραχώρηση της χρήσης σε μεγάλους στρατηγικούς παίκτες που θα ξαναβάλουν τη Θεσσαλονίκη στο χάρτη των μεγάλων εμπορικών και επιχειρηματικών κέντρων. Μέχρι στιγμής είδαμε το μετρό να σταματάει, τη ζώνη καινοτομίας να ναυαγεί πριν καν ξεκινήσει (στα πρότυπα της ναυαγημένης υποθαλάσσιας αρτηρίας) το εκθεσιακό και συνεδριακό κέντρο να παραμένει στις εγκαταστάσεις του 1960 και το αεροδρόμιο να καρκινοβατεί. Ας ελπίσουμε ότι θα διδαχθούμε κάποτε από τα λάθη μας και ότι δε θα σκοντάψουμε σε μικροσυμφέροντα σε βάρος της ανάπτυξης της πόλης.
Πώς κρίνετε την απόφαση συγχώνευσης ΔΕΘ-ΟΠΕ-Helexpo; Πιστεύετε ότι ο νέος φορέας θα μπορέσει να ανταποκριθεί τόσο στην προώθηση των εξαγωγών όσο και στην ανάπτυξη του εκθεσιακού αντικειμένου;
Για την επιβίωση και την ανάπτυξη της ΔΕΘ και της Helexpo, βασική προϋπόθεση είναι ο εκσυγχρονισμός του εκθεσιακού και συνεδριακού κέντρου Θεσσαλονίκης προκειμένου αυτό να είναι ελκυστικό και να εξυπηρετεί εκθέτες και επισκέπτες. Από την άλλη πλευρά το εκθεσιακό έργο θα πρέπει να έχει τη «σφραγίδα» ενός μεγάλου παίκτη. Στο σημερινό σκληρά ανταγωνιστικό περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί στην εκθεσιακή αγορά η επιβίωση ενός διοργανωτή απαιτεί συνέργειες και διεθνείς συμμαχίες. Με άλλα λόγια θα πρέπει να βρεθεί ένας μεγάλος στρατηγικός εταίρος στο στρατόπεδο του οποίου θα ενταχθεί η Helexpo. Αυτός ήταν και ο λόγος που η παλαιά Helexpo-ΔΕΘ διασπάσθηκε σε δυο εταιρείες χωρίς όμως ποτέ να απαγκιστρωθεί από τον κρατικό έλεγχο ο εκθεσιακός φορέας.
Αναφορικά με τη συνένωση του ΟΠΕ με τη Helexpo και τη ΔΕΘ θέλω να εκφράσω τις αμφιβολίες για την επιτυχία ενός τέτοιου θεσμού καθώς υπάρχουν αντικρουόμενα συμφέροντα μεταξύ του ΟΠΕ, ενός οργανισμού αμιγώς κρατικών συμφερόντων με τους άλλους δύο φορείς και κυρίως τη Helexpo, η βιωσιμότητα της οποίας βασίζεται στην ιδιωτικοποίηση και την ένταξή της σε συμφέροντα μεγάλου στρατηγικού εταίρου με διεθνές κύρος στην εκθεσιακή αγορά.
Πώς κρίνετε το μέχρι στιγμής κυβερνητικό έργο;
Είναι βέβαια πολύ νωρίς για να μπορέσει να κρίνει κανείς το έργο μιας κυβέρνησης που ανέλαβε καθήκοντα μόλις στα τέλη Ιουνίου, αλλά εκείνο που πρέπει να επισημάνω είναι ότι οι ιδιαίτερες συνθήκες στις οποίες βρισκόμαστε επιβάλλουν άμεσες λήψεις αποφάσεων και τάχιστες κινήσεις, προκειμένου να σωθεί η οικονομία μας και να αποφύγει η χώρα μας καταστάσεις που κανείς δεν ήθελε πραγματικά να ζήσει. Δεν υπάρχει η πολυτέλεια χρόνου που είχαν άλλες κυβερνήσεις. Στον επιχειρηματικό στίβο δεν μιλάμε πια για μήνες, αλλά για ημέρες ζωής για τις περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Ποιες οι δράσεις που αναπτύσσει ή μπορεί να αναπτύξει το Επιμελητήριο για τη στήριξη των επιχειρήσεων-μελών του;
Το Επιμελητήριο ως θεσμοθετημένος σύμβουλος της Πολιτείας παρεμβαίνει συχνά εκφράζοντας τις απόψεις του επιχειρηματικού κόσμου προς τα αρμόδια Κυβερνητικά όργανα και τις δημόσιες Υπηρεσίες. Παράλληλα όμως αναπτύσσει σειρά πρωτοβουλιών με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων-μελών του και την προώθηση των ελληνικών εξαγωγών.
Χαρακτηριστικά αναφέρω τη διοργάνωση σειράς ενημερωτικών εκδηλώσεων και σεμιναρίων, όπως για παράδειγμα του σεμιναρίου για την ανάπτυξη της εξωστρέφειας στο κλάδο των τροφίμων σε συνεργασία με το UNDP, την επιδότηση της συμμετοχής των μελών του σε διεθνείς εκθέσεις του εξωτερικού, την υποδοχή ξένων αποστολών αλλά και τη διοργάνωση ελληνικών αποστολών σε χώρες του εξωτερικού με παράλληλη διοργάνωση επιχειρηματικών συναντήσεων. Τέλος το ΕΒΕΘ φιλοξενεί το Γραφείο Διασύνδεσης της Παγκόσμιας Τράπεζας με τον ελληνικό ιδιωτικό τομέα, οι συστηματικές δράσεις του οποίου ανέβασαν το συνολικό ύψος των συμβολαίων που κερδίζουν ελληνικές επιχειρήσεις (ως προμηθευτές στα πλαίσια έργων που χρηματοδοτούνται από την Τράπεζα) από 2-3 εκατ.δολ. ετησίως 10 χρόνια πριν σε 99 εκατ.δολ. το 2011 και 132 εκατ.δολ. το 2012.