Στις 112 μονάδες διαμορφώθηκε ο γενικός δείκτης οικονομικού κλίματος (ΕΑΣΕ/ICAP-CEO General Index) το 3ο τρίμηνο του 2015, όπως καταγράφηκε από την 3μηνιαία έρευνα που διεξάγεται σε δείγμα 3.020 Διευθυνόντων Συμβούλων/Γενικών Διευθυντών των μεγαλυτέρων ελληνικών επιχειρήσεων από την Εταιρεία Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ) σε συνεργασία με την ICAP Group.
Συγκεκριμένα, η έρευνα ανέδειξε:
⦁ Οριακή βελτίωση του δείκτη οικονομικού κλίματος μεταξύ των CEOs καταγράφηκε στο τρίτο τρίμηνο του 2015, αποτυπώνοντας την εκτίμησή τους για τον τερματισμό της πολιτικής αβεβαιότητας και την δέσμευση της κυβέρνησης που έχει προκύψει, να εφαρμόσει το συμφωνηθέν με τους πιστωτές πρόγραμμα προσαρμογής και μεταρρυθμίσεων.
⦁ Τρεις στους τέσσερις CEOs είναι προβληματισμένοι από την συνέχιση της στασιμότητας, ενώ παράλληλα επτά στους δέκα πιστεύουν ότι η Ελληνική Οικονομία θα εισέλθει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2017 ή αργότερα.
Πιο αναλυτικά, ο γενικός δείκτης οικονομικού κλίματος (ΕΑΣΕ/ICAP-CEO General Index) το τρίτο τρίμηνο του 2015 παρουσίασε μικρή άνοδο και διαμορφώθηκε στις 112 μονάδες. Η εξέλιξη του δείκτη αποτυπώνει την σταθεροποίηση της πολιτικής κατάστασης μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου και την δέσμευση της κυβέρνησης που έχει προκύψει να εφαρμόσει το συμφωνηθέν με τους πιστωτές πρόγραμμα προσαρμογής. Ωστόσο παραμένουν ανοικτά σημαντικά ζητήματα όπως η αβεβαιότητα σχετικά με τον χρόνο άρσης των κεφαλαιακών ελέγχων που επηρεάζουν αρνητικά την προσπάθεια εξόδου από την κρίση.
Παράλληλα η παρατεταμένη περίοδος καθυστέρησης στην εφαρμογή του προγράμματος προσαρμογής θα οδηγήσει την ελληνική οικονομία σε ύφεση τόσο για το 2015 όσο και για το 2016 σύμφωνα με το ΔΝΤ. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων ανά τάξη μεγέθους δείχνει διαφορετική πορεία του δείκτη ανάλογα με το μέγεθος των επιχειρήσεων. Στις μεγάλες και πολύ μεγάλες επιχειρήσεις ο δείκτης σημείωσε άνοδο έναντι στασιμότητας στις μικρές και μεσαίες.
Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης (ΕΑΣΕ-CEO Current status Index) συνέχισε την πτωτική πορεία και διαμορφώθηκε στις 94 μονάδες έναντι 104 το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ ο δείκτης προσδοκιών (ΕΑΣΕ-CEO Expectation Index) σημείωσε άνοδο στις 131 μονάδες έναντι 115 μονάδων του προηγούμενου τριμήνου.
Αναλυτικά, οι επιμέρους δείκτες καταγράφουν τις παρακάτω εξελίξεις για το 3ο τρίμηνο του 2015:
Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης της χώρας σημείωσε μικρή άνοδο και διαμορφώθηκε στις 104 μονάδες έναντι 98 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η τρέχουσα οικονομική κατάσταση της χώρας επιδεινώθηκε, μειώθηκε σε 90% έναντι 94% το προηγούμενο τρίμηνο. Ο δείκτης οικονομικής κατάστασης της χώρας ένα έτος μετά σημείωσε αξιόλογη άνοδο στις 155 μονάδες έναντι 123 του προηγούμενου τριμήνου αποτυπώνοντας την αισιοδοξία των CEOs για την πορεία της χώρας κατά το επόμενο έτος. Το ποσοστό των CEOs που εκτιμά ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας θα είναι καλύτερη στο επόμενο έτος σημείωσε άνοδο σε 22% (έναντι 12% το προηγούμενο τρίμηνο), ποσοστό που αυξάνεται σε 36% για τους CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων.
Ο δείκτης της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιούνται οι επιχειρήσεις συνέχισε την πτωτική πορεία και διαμορφώθηκε στις 106 μονάδες έναντι 121 το προηγούμενο τρίμηνο. Μόνο το 6% των CEOs δηλώνουν ότι η τρέχουσα κατάσταση του κλάδου τους είναι καλύτερη σε σχέση με 1 έτος πριν. Ο δείκτης προσδοκιών για την οικονομική κατάσταση του κλάδου δραστηριοποίησης σημείωσε αισθητή άνοδο στις 139 μονάδες έναντι 123 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που θεωρούν ότι σε ένα χρόνο οι κλάδοι που δραστηριοποιούνται θα είναι σε καλύτερη οικονομική κατάσταση σε σχέση με την τωρινή αυξήθηκε σε 20% (έναντι 13% το προηγούμενο τρίμηνο), ποσοστό που αυξάνεται σε 35% για τους CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων.
Η πορεία του δείκτη τρέχουσας οικονομικής κατάστασης των εταιρειών εξακολουθεί να είναι καθοδική για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο και διαμορφώθηκε στις 84 μονάδες έναντι 102 μονάδων το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η τρέχουσα οικονομική κατάσταση των εταιρειών τους είναι καλύτερη σε σχέση με ένα έτος πριν μειώθηκε σε 28% έναντι 38% το προηγούμενο τρίμηνο. Ο δείκτης προσδοκιών των CEOs για την οικονομική κατάσταση της εταιρείας τους το επόμενο έτος αυξήθηκε στις 119 μονάδες έναντι 103 το προηγούμενο τρίμηνο, εκφράζοντας την αισιοδοξία τους σχετικά με την μελλοντική πορεία των επιχειρήσεων που διοικούν. Το ποσοστό των CEOs που προσδοκεί βελτίωση αυξήθηκε σε 38% έναντι 27% το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ ιδιαίτερα αισιόδοξοι εμφανίζονται οι CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων σε ποσοστό 53%.
Ο δείκτης τρεχουσών δαπανών για επενδύσεις παγίου κεφαλαίου παρουσίασε νέα μείωση στις 83 μονάδες έναντι 91 το προηγούμενο τρίμηνο. Ωστόσο το 17% των CEOs δηλώνουν ότι η τρέχουσα επενδυτική δαπάνη των επιχειρήσεων που διοικούν είναι υψηλότερη σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ποσοστό που αυξάνεται σε 27% για τους CEOs των βιομηχανιών. Ο δείκτης επενδυτικών προσδοκιών σημείωσε άνοδο στις 119 μονάδες έναντι 110 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι οι επενδυτική δαπάνη στις επιχειρήσεις που διοικούν θα είναι υψηλότερη κατά τον επόμενο χρόνο, βελτιώθηκε σε 24% (έναντι 15% του προηγούμενου τριμήνου) ποσοστό που αυξάνεται σε 36% για τους CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων.
Ο δείκτης τρέχουσας απασχόλησης σημείωσε πτώση μετά από 3 συνεχόμενα τρίμηνα ανοδικής πορείας και διαμορφώθηκε στις 91 μονάδες έναντι 108 το προηγούμενο τρίμηνο. Αξιόλογη πτώση σε 28% (έναντι 39% το προηγούμενο τρίμηνο) σημείωσε το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι ο αριθμός των εργαζομένων στις επιχειρήσεις που διοικούν είναι αυξημένος σε σύγκριση με ένα έτος πριν. Αντίθετα ο δείκτης προσδοκιών απασχόλησης παρουσίασε μικρή άνοδο και διαμορφώθηκε στις 122 μονάδες έναντι 117 το προηγούμενο τρίμηνο. Το 24% των CEOs δηλώνουν ότι η απασχόληση στις εταιρείες που διοικούν θα είναι αυξημένη 1 έτος μετά, ποσοστό που αυξάνεται σε 28% για τους CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων.
Εκτός των βασικών ερωτήσεων που υποβάλλονται κάθε τρίμηνο στους CEOs, ζητήθηκε επιπλέον να εκφράσουν την αίσθηση τους για τις προοπτικές της Ελληνικής Οικονομίας. Το 75% των CEOs είναι προβληματισμένοι από την συνέχιση της στασιμότητας και την ισορροπία της οικονομίας σε χαμηλά επίπεδα. Το 18% των CEOs είναι απαισιόδοξοι πιστεύοντας ότι η προσπάθεια της Ελληνικής Οικονομίας δεν θα έχει επιτυχή κατάληξη ενώ παράλληλα θα υπάρχουν συγκρούσεις με τους δανειστές. Μόνο το 7% του συνόλου δηλώνει την αισιοδοξία του ότι η Ελληνική Οικονομία θα επανέλθει σε ικανοποιητικούς ρυθμούς ανάπτυξης προσελκύοντας παράλληλα σημαντικές επενδύσεις. Πρέπει να σημειωθεί ότι ιδιαίτερα αισιόδοξοι σε ποσοστό 19% εμφανίζονται οι CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων. Παράλληλα το 67% των CEOs πιστεύει ότι η Ελληνική Οικονομία θα εισέλθει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2017 ή αργότερα. Το 32% των CEOs τοποθετεί το χρονικό αυτό σημείο στο Β’ εξάμηνο του 2016, ποσοστό που αυξάνεται σε 42% μεταξύ των CEOs πολύ μεγάλων επιχειρήσεων. Μόλις το 1% του συνόλου τοποθετεί την επάνοδο σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης κατά το Α’ εξάμηνο του 2016.
«Η αναστροφή οφείλεται στις προσδοκίες για βελτίωση»
Σε σχετική του δήλωση, ο πρόεδρος του ΕΑΣΕ και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου ICAP, Νικήτας Κωνσταντέλλος επισήμανε: «Ο δείκτης οικονομικού κλίματος στο 3ο τρίμηνο του 2015 σημείωσε ανάκαμψη και διαμορφώθηκε στις 112 μονάδες έναντι 110 του προηγούμενου τριμήνου. Η αναστροφή της πτωτικής πορείας των τελευταίων μηνών οφείλεται στην ενσωμάτωση των προσδοκιών για μελλοντική βελτίωση της οικονομικής κατάστασης λαμβάνοντας υπόψη τις δεσμεύσεις όλων των πολιτικών δυνάμεων να εφαρμοστεί το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής και μεταρρυθμίσεων που είχε διακοπεί για μεγάλο χρονικό διάστημα κατά το οποίο η Ελληνική Οικονομία μέσα από αβέβαιους δρόμους και καθυστερήσεις έφτασε σε οριακό σημείο εξόδου από την ευρωζώνη γεγονός που θα οδηγούσε σε οπισθοδρόμηση δεκαετιών. Ωστόσο παρά την συγκρατημένη αισιοδοξία, το 75% των CEOs δηλώνουν προβληματισμένοι για την παράταση της στασιμότητας και την ισορροπία της Οικονομίας σε χαμηλό επίπεδο, προβλέποντας παράλληλα την ανάκαμψη της οικονομίας το 2017 ή αργότερα».
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε την περίοδο 28/09/2015 έως 09/10/2015, δηλαδή μετά τις εκλογές της 20ής Σεπτεμβρίου.
Για τη μεθοδολογία της έρευνας καθώς και τα σχετικά γραφήματα, επισκεφθείτε το website της ΕΑΣΕ www.ease.gr ή πατήστε ΕΔΩ για το απ’ ευθείας link.