του Δημήτρη Παπανίκου
Δικαίωση του δήμου Θεσσαλονίκης συνιστά απόφαση του 7ου τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου όσον αφορά το διαγωνισμό για την επισκευή 23 οχημάτων, εντάλματα πληρωμής του οποίου είχαν επιστραφεί αθεώρητα πριν από περίπου ενάμιση χρόνο.
Συγκεκριμένα, στις 9 Δεκεμβρίου 2015 η επίτροπος Ανθούσα Κωνσταντινίδου επέστρεψε αθεώρητο στο δήμο, χρηματικό ένταλμα πληρωμής ύψους 15.872,30 ευρώ που αφορούσε την επισκευή οχημάτων, με το σκεπτικό ότι διαπιστώθηκαν “παραβάσεις σε ουσιώδεις όρους της σύμβασης κατά το στάδιο της εκτέλεσης αυτής” εξ’ αιτίας των οποίων καθίστανται “μη νόμιμες οι εντελλόμενες δαπάνες”.
Η ανάκληση της άδειας
Στο σκεπτικό με το οποίο είχε απορριφθεί το ένταλμα πληρωμής αναφερόταν μεταξύ άλλων ότι ο δήμος δεν φρόντισε να ελέγξει την καταλληλότητα του συνεργείου του αναδόχου στον οποίο ανατέθηκε η επισκευή των οχημάτων. Ειδικότερα, αναφερόταν ότι μετά την έναρξη υλοποίησης του διαγωνισμού επισκευής των οχημάτων η αρμόδια υπηρεσία της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας προχώρησε στην αφαίρεση της άδειας λειτουργίας του συνεργείου όταν σε αυτοψία που έκανε διαπίστωσε ότι δεν πληρούσε τις νόμιμες προϋποθέσεις. Μεταξύ άλλων διαπιστώθηκε ότι το συνεργείο δεν διέθετε τα κατάλληλα εργαλεία για τις εργασίες επισκευής. Ο ανάδοχος ισχυρίστηκε ότι είχε προηγηθεί κλοπή το προηγούμενο βράδυ, ωστόσο, ο ισχυρισμός αυτός θεωρήθηκε αναπόδεικτος, σύμφωνα με την επίτροπο, καθώς ο ανάδοχος “ούτε αντίγραφο συμβάντος από την καταγγελία στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα προσκόμισε, ούτε ενημέρωσε το δήμο ως όφειλε για την αναστολή των εργασιών του συνεργείου για όσο διάστημα αυτό δεν λειτουργούσε”. Η άδεια αφαιρέθηκε για διάστημα ενός μηνός, από τον Απρίλιο ως τον Μάιο του 2015 καθώς σε νέα αυτοψία των υπηρεσιών της Περιφέρειας κρίθηκε ότι το συνεργείο μπορούσε να λειτουργήσει εκ νέου.
Η απόφαση
Το θέμα έφτασε στο 7ο τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου το οποίο συζήτησε την υπόθεση και εξέδωσε απόφαση με την οποία δικαιώνει ουσιαστικά το δήμο. Συγκεκριμένα, στην απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου η οποία κοινοποιήθηκε μόλις σήμερα στο δήμο αναφέρεται το εξής: «Ο δήμος Θεσσαλονίκης δεν όφειλε, όπως αβασίμως υποστηρίζεται στην κρινόμενη έκθεση αμφιβολίας (σ.σ. της επιτρόπου), ούτε ήταν αρμόδιος να διερευνήσει, με τη διενέργεια αυτοψίας ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο πριν την ανάθεση και υπογραφή της 19094/2015 σύμβασης παροχής υπηρεσιών συντήρησης και επισκευής δημοτικών οχημάτων από την ανάδοχο όσο και κατά τη διάρκεια εκτέλεσης αυτής, την επάρκεια του συνεργείου της αναδόχου να αναλαμβάνει εργασίες επισκευής και συντήρησης οχημάτων». Επίσης, σημειώνει ότι οι ενέργειες στις οποίες ο δήμος προέβη από την ημερομηνία που πληροφορήθηκε την ανάκληση από την Περιφέρεια της άδειας λειτουργίας του συνεργείου και μέχρι την επαναφορά της (σ.σ. μετά έναν μήνα) «δεν παραβίασε την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, ούτε προκάλεσε βλάβη στα οικονομικά συμφέροντα του δήμου».
Το σκεπτικό
Στο σκεπτικό της απόφασης του 7ου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι «για την ανάκληση της βεβαίωσης νόμιμης λειτουργίας του συνεργείου της αναδόχου από την Περιφέρεια ο δήμος Θεσσαλονίκης ενημερώθηκε ατύπως στις 6.5.2015 και επισήμως στις 5.6.2015 με την κοινοποίηση σε αυτόν της απόφασης της Περιφέρειας. Την ίδια δε ημέρα (6.5.2015) ενημερώθηκε σχετικώς και το Τμήμα Συντήρησης Οχημάτων του δήμου, το οποίο σταμάτησε αμέσως τη έκδοση και αποστολή προς την ανάδοχο δελτίων και εκθέσεων τεχνικού ελέγχου και επισκευής των οχημάτων. Επίσης, εστάλη από τη Γενική Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών του δήμου ερώτημα προς τη Διεύθυνση Νομικής Υποστήριξης (ΔΝΥ) του δήμου, προκειμένου να γνωμοδοτήσει σχετικά με τα αν το γεγονός της ανάκλησης της άδειας λειτουργίας συνεπάγεται κώλυμα για την εκτέλεση του διαγωνισμού».
Η Νομική Υπηρεσία απάντησε ότι κωλύεται η περαιτέρω εκτέλεση της σύμβασης και ότι συντρέχει περίπτωση έκπτωσης της ανάδοχου από τη σύμβαση αυτή, καθόσον η ανάκληση της βεβαίωσης νόμιμης λειτουργίας του συνεργείου της συνεπάγεται κατ' ουσίαν απαγόρευση της λειτουργίας του. Ωστόσο, την ημέρα που η Γενική Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών παρέλαβε τη γνωμοδότηση της Νομικής Υπηρεσίας, έφτασε στο δήμο η νέα απόφαση της Περιφέρειας με την οποία δινόταν ξανά νόμιμη άδεια λειτουργίας στο συνεργείο. Κατόπιν αυτού ζητήθηκε νέα γνωμοδότηση από τη Νομική Υπηρεσία η οποία ανέφερε ότι πλέον ο δήμος μπορούσε να συνεχίσει την εκτέλεση της σύμβασης. Στη συνέχεια εκδόθηκε το επίμαχο ένταλμα πληρωμής των 15.872,30 ευρώ, το οποίο υποβλήθηκε προς έγκριση στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνέδριου. Ο αναπληρωτής Επίτροπος, εκτιμώντας τα στοιχεία που υποβλήθηκαν από το δήμο, θεώρησε, μεν το εν λόγω χρηματικό ένταλμα, «καθόσον έκρινε ότι η εκτέλεση των συγκεκριμένων εργασιών πληρούσε όλες τις προϋποθέσεις νομιμότητας και κανονικότητας», υπέβαλε όμως και σχετικό ερώτημα προς το αρμόδιο Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου με το οποίο εξέφραζε αμφιβολίες ως προς το ουσιαστικό μέρος της δαπάνης.
Σε απάντηση αυτού του ερωτήματος το αρμόδιο Τμήμα αναφέρει ότι:
«Από τα προ παρατιθέμενα πραγματικά περιστατικά προκύπτει ότι η παροχή εντολής και η πιστοποίηση από το δήμο της εκτέλεσης των επίμαχων δύο επισκευών καθώς και η εκ μέρους της αναδόχου πραγματοποίηση και τιμολόγησή τους έλαβαν κατ’ αρχήν χώρα πριν ο δήμος λάβει γνώση με οποιοδήποτε τρόπο της απόφασης της Περιφέρειας, με την οποία ανακλήθηκε η βεβαίωση νόμιμης λειτουργίας του συνεργείου της αναδόχου, και, σε κάθε περίπτωση, πολύ πριν αποσταλεί στην Γενική Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών του δήμου η πρώτη γνωμοδότηση της νομικής του υπηρεσίας, με την οποία επισημαινόταν η παραβίαση, ως συνέπεια της άνω ανάκλησης, ουσιώδους συμβατικής υποχρέωσης της αναδόχου και η εκ του λόγου τούτου ανάγκη καταγγελίας της σύμβασης εκ μέρους του δήμου και κήρυξη της αναδόχου ως έκπτωτης». Επιπλέον σημειώνει ότι «επιπροσθέτως, ο δήμος, μέχρι την ημερομηνία κατά την οποία πληροφορήθηκε την ύπαρξη της απόφασης ανάκλησης της άδειας, δεν είχε αντιληφθεί οποιαδήποτε καθυστέρηση, αδυναμία ή άρνηση της αναδόχου να επισκευάσει τις συγκεκριμένες βλάβες που της ανατέθηκαν, ενώ μόλις έλαβε γνώση για την ανάκληση της άδειας «προέβη αμέσως σε προσωρινή αναστολή της συνεργασίας με την: ανάδοχο μέχρι και την ημέρα κατά την οποία του γνωστοποιήθηκε η νεότερη απόφαση επαναχορήγησης της άδειας». Τέλος, τονίζεται στην απόφαση του Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου ότι το διάστημα του ενός μηνός για το οποίο το συνεργείο του αναδόχου έμεινε χωρίς άδεια «δεν πρέπει να λογίζεται ως χρόνος κατά τον οποίο η ανάδοχος στερείται βεβαίωσής νόμιμης λειτουργίας, καθόσον στην απόφαση της προσωρινής ανάκλησης της άδειας «δεν βεβαιώνεται ότι η ανάκληση έγινε λόγω μεταβολής των πραγματικών δεδομένων που διαπιστώθηκαν στις εγκαταστάσεις του συνεργείου της αναδόχου».