του Δημήτρη Βαρτζόπουλου*
Οι πηγές των πληροφοριών, που δέχεται ο μέσος Έλληνας πολίτης σχετικώς με τα οικονομικά του, είναι πολύ συγκεκριμμένες: αυτά, που ακούει στις τηλεοράσεις είτε διαβάζει στο Internet, αυτά, που ακούει από εδώ και από εκεί στους χώρους εργασίας ή κοινωνικής συνεύρεσης και φυσικά από αυτά, που συμβαίνουν στην τσέπη του. Αν κρίνουμε από την εκλογική του συμπεριφορά και τις συνέπειές της, επιεικώς ειπείν, η πληροφόρηση αυτή μόνον αποτελεσματική δεν είναι.
Ας δούμε λοιπόν τι πιστεύουν και προβλέπουν για μας επαΐοντες του εξωτερικού, που ίσως να ξέρουν περισσότερα, που σίγουρα έχουν διαφορετικές εμπειρίες και που ασφαλώς δεν έχουν και το ζόρι μας. Γράφει λοιπόν στην Frankfurter Allgemeine Zeitung ( FAZ) της 12/4/17 ο Tobias Miller υπό τον τίτλο «η Αθήνα τραβά τους δανειστές από την μύτη» εν ολίγοις τα εξής:
1. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κάνει, σαν να πιέζει την Ελλάδα για μεταρρυθμίσεις, η πραγματικότητα όμως είναι πολύ διαφορετική. Ενώ το τρίτο πρόγραμμα διάσωσης τελειώνει το 2018 η χώρα απέχει πολύ από ένα ελάχιστο όριο οικονομικής εξυγίανσης. Σήμερα είναι αμφίβολο, ότι θα μπορέσει , να σταθεί στα πόδια της μετά το τέλος των δανείων. Προς τούτο θα έπρεπε η Κυβέρνηση ήδη να έχει ανανεώσει πλήρως τον δημόσιο τομέα και να έχει ενισχύσει ουσιαστικά την ανάπτυξη του ιδιωτικού. Δεν το έκανε.
2. Ένα νέο δράμα στην Ελλάδα δεν θέλει όμως φέτος κανείς, ούτε καν ο ίδιος ο Τσίπρας. Ως εκ τούτου περιορίζονται όλοι στην αριθμητική του Προϋπολογισμού και αυτοϊκανοποιούνται με καναδυό συμβολικές μεταρρυθμιστικές δράσεις. Οι δανειστές θέτουν ως στόχο ένα υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% και προσποιούνται, ότι αυτό θα λύσει το πρόβλημα. Η ριζοσπαστική αριστερή ελληνική Κυβέρνηση κάνει, ότι συμφωνεί με αυτό τον στόχο, με προφανή σκοπό να αποφύγει ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, ενώ τα δανεικά θα συνεχίζουν, να τρέχουν. Ο Τσίπρας υπόσχεται απομείωση του χρέους και μεταθέτει τις θυσίες το 2019 και 2020.
3.Ενώ λοιπόν οι Ευρωπαίοι προσποιούνται, ότι πιέζουν τους Έλληνες, πολύ γρήγορα θα είναι πολύ αργά για πραγματικές δομικές μεταρρυθμίσεις. Η οικοδόμηση μιάς απέριττης , φιλικής στους πολίτες και επιχειρηματίες, δημόσιας Διοίκησης, οι ιδιωτικοποιήσεις των ΔΕΚΟ, η περαιτέρω απελευθέρωση του ανταγωνισμού στην αγορά προϊόντων και υπηρεσιών, η αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων, που παραλύουν τις Τράπεζες, θα παραμείνουν φαντασιώσεις. Ούτε καν το , βασικό για κάθε επενδυτική δραστηριότητα, Κτηματολόγιο δεν μπόρεσαν , να ολοκληρώσουν!
Ως συνέπεια όλων αυτών η πρόγνωση ανάπτυξης της χώρας δεν ξεπερνά μακροπροθέσμως το 1,5%. Τούτο συνιστά πρόβλημα και για την εξυπηρέτηση του χρέους, αλλά - κυρίως- και για την ευημερία του πληθυσμού. Παρ´ όλα αυτά ο Τσίπρας και οι σύντροφοί τους κάνουν τα πάντα, για να εμποδίσουν την επανεκκίνηση της οικονομίας.
Η φορολογική αφαίμαξη είναι πρωτοφανής. Ο παντρεμένος με εισόδημα 40000€ πληρώνει φόρους 10500€, το διπλάσιο απ' ότι στην Γερμανία. Για κάθε επί πλέον € θα αποδώσει 52,5%. Μόνον οι ασφαλιστικές εισφορές για αυτοαπασχολουμένους ανέρχονται σε 27%. Καμμία απορία λοιπόν, που οι γιατροί φεύγουν, οι δικηγόροι κλείνουν και κανείς δεν έχει καμμία διάθεση, να κάνει ο,τιδήποτε καινούριο. Η Ελλάς ποτέ δεν είχε έλλειμμα επιχειρηματικότητας και ταλέντων. Τώρα όμως αμφότερα αποδημούν.
Οι εξελίξεις αυτές είναι αδιάφορες για την ιδεολογικά παραδόπιστη ελληνική Κυβέρνηση, όσο οι δικοί της μπορούν και τακτοποιούνται στο Δημόσιο είτε παίρνουν τους παχυλούς μισθούς της ΔΕΗ. Στην Αθήνα ονειρεύονται, να μπορούν, να δανείζονται το 2018 από τις αγορές. Η χώρα δεν είναι προετοιμασμένη γι αυτό. Μήπως το 2018 θα είναι η χρονιά της Αποκάλυψης για τον Τσίπρα και τους πιστούς του;
Μόλις ξεπεράσει κανείς το ρίγος, που προκαλεί η ανάλυση του γερμανού δημοσιογράφου και προσπαθήσει να εκτιμήσει λογικά, τι σημαίνουν όλα αυτά στην πράξη, τα συμπεράσματα είναι προφανή:
1. Κανείς δεν πιστεύει, ότι η Ελλάς μεταρρυθμίζει τον τρόπο λειτουργίας του δημοσίου και ιδιωτικού της τομέως, έστω στοιχειωδώς. Όλοι αντιλαμβάνονται, ότι το μόνον, που επιχειρείται, είναι κοσμητική των μεγεθών του Προϋπολογισμού. Η ανάπτυξη θα είναι ανύπαρκτος!
2. Η προοπτική αυτή, ακόμη και μετά την ένταξη στο QE και την ανακοίνωση των μεσοπροθέσμων μέτρων απομείωσης του χρέους, ακυρώνει την δυνατότητα εξ ολοκλήρου εξυπηρετήσεως των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας μέσω των αγορών. Η έξοδος όμως στις αγορές προεξοφλείται από τον κ. Σόιμπλε, ο οποίος βεβαίως δεν εχει κανένα λόγο εν προκειμένω, να αστειεύεται, καθ´ όσον τούτο αποτελεί προϋπόθεση του ελληνικού success story, που θέλει, να εμφανίζει. Άρα εκείνο το οποίο θα συμβεί, είναι, να χρησιμοποιηθούν τα «ασφαλή» δημοσιονομικά μεγέθη ως εφαλτήριο μικρής, δοκιμαστικής έκδοσης τριετούς ομολόγου την άνοιξη του 2018, που θα επιτρέψει σε όλους τους εμπλεκομένους, να επιχαίρουν για το πέρας των μνημονίων, υπογράφοντας φυσικά την λειτουργία μιας πιστοληπτικής γραμμής , απ' όπου και θα εξυπηρετείται η χώρα εν τοις πράγμασι με δανεισμό από τον ESM, υπό σκληρότατους εννοείται όρους.
3. Μέχρις τέλους του 2018 θα πρέπει, να έχει αποφασισθεί η ενεργοποίηση μέτρων/αντιμέτρων για το 2019, που θα εκκινήσει αναποφεύκτως με τη μείωση των συντάξεων.
Νομίζω λοιπόν, ότι έχουμε πλέον μία αρκετή εμπειρία του φαινομένου Τσίπρα, ώστε ασφαλώς να εκτιμήσουμε, ότι σείοντας το τρόπαιο της «εξόδου στις αγορές» και «του τέλους του μνημονίου», υποσχόμενος πληθώρα «παροχών» εν όψει της λαίλαπας του 2019 θα μας αποχαιρετίσει περί το φθινόπωρο του σωτηρίου έτους 2018.
*Ο Δημήτρης Βαρτζόπουλος διετέλεσε γενικός γραμματέας Συντονισμού της κυβέρνησης Αντώνη Σαμαρά, υφυπουργός Υγείας και πρόεδρος της Διοικούσας