Skip to main content

Αξίζει να θυμηθούμε τα δάνεια της Εθνεγερσίας του 1821

Πρέπει να εισαχθούν στη διδακτέα ύλη των σχολείων, όλα τα δυσμενή περιστατικά από τις επανειλημμένες δανειοδοτήσεις της χώρας μας.

Όταν υπήρχαν πολιτικοί που από την δεκαετία του ’90 μας προειδοποιούσαν για το άσχημο τέλος που θα έχουμε με την συνεχή και αλόγιστη λήψη δανείων, κλείναμε τα αυτιά, ευφραινόμενοι από την χρήση των αγαθών της καταναλωτικής κοινωνίας.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ την -επαναλαμβανόμενη- εικόνα αγροτών, που και για να αγοράσουν ακόμη και νερό από το περίπτερο έβγαζαν επιδεικτικά από την τσέπη ένα «μασούρι» πεντοχίλιαρα, δείγμα του αιφνίδιου πλουτισμού, από μη παραγωγικές όμως διαδικασίες.

Ίσως έπρεπε -και πρέπει- να εισαχθούν στη διδακτέα ύλη των σχολείων, όλα τα δυσμενή περιστατικά από τις επανειλημμένες δανειοδοτήσεις, από την εποχή ακόμη που η Ελλάδα βρισκόταν σε εμπόλεμη κατάσταση με τους Οθωμανούς - Τουρκαλβανούς.

Αναφερόμαστε σήμερα στην υπαγωγή στο αγγλικό δίκαιο στο οποίο θα απευθυνθούν οι δανειστές μας σε περίπτωση αδυναμίας αποπληρωμής των τοκοχρεωλυσίων. Δεν είναι μοναδική η περίπτωση αυτή. Και το δάνειο που πήραμε από τους αδελφούς Ιακώβ και Σαμψών Ρικάρντο, προέβλεπε υποθήκευση της… μισής σχεδόν Πελοποννήσου.

Ακόμη και στην Επιτροπή που θα ερευνούσε τους όρους του δανείου προσπάθησαν να παρεμβάλουν προσκόμματα. Γράφει ο καθηγητής Ανδρεάδης στο βιβλίο του «Ιστορία των εθνικών δανείων» («Βιβλιοθήκη ιστορικών μελετών», αριθμ. 202, Αθ. 1904) ότι «οι κ.κ. Ιακώβ και Σαμψών Ρικάρδοι όχι μόνον ηρνήθησαν να αναγνωρίσωσι την επιτροπή, αλλά και προσεπάθησαν να παρεμβάλωσι παν πρόσκομμα εις την ανεύρεσιν της αληθείας» (ένθ. άνωτ. σελ. 26).

Αναφέρει ο Ανδρεάδης τις απάτες και τους εκβιασμούς, που έκαναν κατά των Ελλήνων εκείνοι οι τραπεζίτες, οι οποίοι ανέβαζαν τις μεσιτείες και τεχνητά αύξαιναν την αξία των μετοχών (ένθ. άνωτ. σελ. 32) ή έδιναν παραγγελίες για ατμόπλοια χωρίς την έγκριση των Ελλήνων σε εξωφρενικές τιμές για να κερδοσκοπούν (ένθ. άνωτ. σελ. 49).

Σχολιάζει επίσης ότι τα ποσά του δευτέρου δανείου αντί «…να σταλώσι κατεπειγόντως εις Ελλάδα, έμειναν εν Αγγλία, χρησιμεύσαντα μόνον εις το να προμηθεύσωσιν εις τους κ.κ. Ρικάρδους και συντροφίαν, μεσιτικά και μέσον απαλλαγής εις καλήν τιμήν των ελληνικών ομολογιών, ας ούτοι είχον».

Οι Ρικάρντο για να δώσουν δάνεια, έλαβαν από μας προμήθεια περίπου διπλάσια απ’ όσα χρήματα είχαν συλλέξει στην Ευρώπη όλοι οι Φιλέλληνες! Αρκεί να διαβάσετε σε μια βιβλιοθήκη τους TIMES της 5 Σεπτ. 1826, οι οποίοι γράφουν ότι «οι κύριοι Ρικάρντο τσέπωσαν (havepocteted) 64.000 Λ.» και στις 15 Σεπτ. 1826 σχολιάζουν:

«Το δελεαστικό ποσό πού επεφύλαξαν δι’ εαυτούς οι εκδότες του δευτέρου δανείου (ανερχόμενο σε 64.000 Α.) είναι σχεδόν διπλάσιο από τις εθελοντικές συνεισφορές όλων των φιλελλήνων στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων των συνεισφορών των επιτροπών και των συλλόγων των σχολών και των πανεπιστημίων, των φιλο-κλασσικών κυριών και των ευεργετικών πριγκήπων, των ιερέων, καλλιτεχνών, φιλοσόφων και πολιτικών - του προϊόντος των συναυλιών και των εράνων στις εκκλησίες»!

Στη συνέχεια ανέλαβαν την δανειοδότηση οι τραπεζίτες Ρότσιλντ, με τους ίδιους ληστρικούς όρους, έως ότου στην εκμετάλλευση αυτή έβαλε τέλος ο Όθων ο οποίος «… από της ενηλικιώσεως αυτού ουδέν σχεδόν συνωμολόγησε δάνειον ουδέ ανεγνώρισε τα δάνεια της ανεξαρτησίας…», έγραψε ο Ανδρεάδης (ένθ. άνωτ. σελ. 73). Μη πληρώνοντας λοιπόν ο Όθων τους αδίστακτους δανειστές προκάλεσε την οργή τους, που οδήγησε τελικά στην απομάκρυνσή του.

Για κατακλείδα παραθέτω απόσπασμα συνεδρίασης του Εκτελεστικού στο Ναύπλιο (9 Απριλίου 1826), υπό την προεδρία του Πανούτζου Νοταρά: «Ανεγνώσθη έγγραφον του Εκτελεστικού υπ’ αριθ. 19079, εις το οποίον εγκλείει δύο αντίγραφα επιστολών του εν Λονδίνω κυρίου Ρικάρδου, δια των οποίων προβάλλει να προσδιορισθή εν μέρος εθνικής γης και να δοθή εις τους δανειστάς ή εξουσία επάνω εις αυτήν, η οποία πρέπει να θεωρηθή ως ωρισμένη δια το κεφάλαιον του δανείου, και να σταλώσι και προϊόντα δια την πληρωμήν του τόκου. Αναφέρει, ακόμη, ότι οι δανεισταί δεν εμπόρουν ν’ αποδεχθούν τας πράξεις των δύο απεσταλμένων επιτρόπων Ιω. ‘Ορλάνδου και Α. Λονριώτον».

Πολλά πράγματα αλλάζουν, αλλά οι συνήθειες των δανειστών παραμένουν ίδιες.

Ο Μακεδών