Η «Ελπίς των Απελπισμένων», αποτυπωμένη σε μια μοναδική βυζαντινή εικόνα της Παναγίας, πρόκειται να μεταφερθεί από τη Γερμανία και να εκτεθεί στη Θεσσαλονίκη με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων λειτουργίας του Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών το οποίο στεγάζεται στην Ιερά Μονή Βλατάδων, στην Άνω Πόλη.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή», πρόκειται, σύμφωνα με ειδικούς, για ένα μοναδικό αριστούργημα, φιλοτεχνημένο τον 13ο-14ο αιώνα, επί Παλαιολόγων, το οποίο επαναπατρίζεται προσωρινά από τη Βαυαρία, όπου φυλάσσεται στο μουσείο Freising, για τις ανάγκες της έκθεσης που θα εγκαινιάσει τον Σεπτέμβριο στο ανωτέρω ίδρυμα ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος.
Η έφορος του Πατριαρχικού Ιδρύματος Μελετών, βυζαντινολόγος Φλώρα Καραγιάννη, μιλώντας στην εφημερίδα χαρακτήρισε την εικόνα, γνωστή ως Εικόνα του Ευαγγελιστού Λουκά, που έχει διαστάσεις 28x15 εκ. και επένδυση από χρυσό και σμάλτο, «έργο τέχνης υψηλού καλλιτεχνικού επιπέδου και αξίας».
Οπως πολλά άλλα αριστουργήματα της βυζαντινής τέχνης και εποχής, έτσι και η «Ελπίς των Απελπισμένων» έχει διαδρομή που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, η εικόνα δόθηκε δώρο σε ένα Δόγη της Βενετίας τον 15ο αι. και όταν εκείνος παντρεύτηκε μια Βαυαρή δούκισσα χάρισε την «Ελπίδα των Απελπισμένων» στον καθεδρικό ναό του Freising, ιστορική πρωτεύουσα της Αρχιεπισκοπής του Μονάχου. Αγνωστο πότε και πώς η εικόνα κατέληξε στο μουσείο του Freising όπου φυλάσσεται σε ειδική αίθουσα.
Οι Γερμανοί την έχουν κατατάξει στα υπερπολύτιμα κειμήλια και δεν επέτρεπαν την έξοδό της από το μουσείο. Ωστόσο, κατόπιν ενεργειών του πρωτοπρεσβύτερου της Ιεράς Μητρόπολης Γερμανίας Απόστολου Μαλαμούση προς τον Αρχιεπίσκοπο Μονάχου, καρδινάλιο Ράινχαρτ Μαρξ, ο τελευταίος παρενέβη στη διεύθυνση του μουσείου που ανταποκρίθηκε θετικά στο αίτημα μεταφοράς και έκθεσης της εικόνας στη Θεσσαλονίκη.
Εκπρόσωποι του μουσείου μετέβησαν στη Θεσσαλονίκη όπου ήλεγξαν τον χώρο όπου θα εκτεθεί το κειμήλιο μαζί με άλλες 28 σπάνιες βυζαντινές εικόνες και έδωσαν τη συγκατάθεση τους για την έλευση της «Ελπίδας των Απελπισμένων» προς έκθεση και προσκύνημα στην Ελλάδα. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η εικόνα θα μεταφερθεί αεροπορικώς και με αυξημένα μέτρα ασφαλείας.