Skip to main content

Παιδιατρική του ΑΠΘ: 20 περιστατικά κακοποίησης παιδιών κάθε χρόνο

Πώς οι γιατροί θα αναγνωρίζουν τα περιστατικά κακοποίησης παιδιών, που προσέρχονται στα νοσοκομεία. Ημερίδα της «Ελίζα» το Σάββατο στη Θεσσαλονίκη

Σανίδα σωτηρίας από γιατρούς βρίσκουν κάθε χρόνο δεκάδες παιδιά –από βρέφη έως έφηβοι– τα οποία είχαν την ατυχία στη ζωή τους να γνωρίζουν την κακοποίηση κυρίως από το συγγενικό τους περιβάλλον.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση για δύο αδέρφια, 14 και 7 ετών, από τη Θεσσαλονίκη τα οποία με εισαγγελική παραγγελία, βρέθηκαν προ μηνών στην Γ΄ Παιδιατρική Κλινική του ΑΠΘ. Ωστόσο, παρά την κακοποίηση που είχαν από τους γονείς τους, τα δύο αδέρφια, με τη θλίψη στα προσωπάκια τους, για μέρες έκαναν απεργία πείνας στο νοσοκομείο, ζητώντας να επιστρέψουν στους γονείς τους, οι οποίοι τα κακοποιούσαν.

Ήταν μια από τις περιπτώσεις τις οποίες κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν οι παιδίατροι της Γ΄ Παιδιατρικής Κλινικής. Σύμφωνα με τον καθηγητή Πνευμονολογίας του ΑΠΘ, διευθυντή της Γ΄ Παιδιατρικής Ιωάννη Τσανάκα στη συγκεκριμένη Κλινική τα περιστατικά κακοποίησης κάθε χρόνο ανέρχονται σε περίπου 15 -20. Σε αυτά έρχονται να προστεθούν και άλλα περιστατικά κακοποίησης, τα οποία οδηγούνται στην παιδιατρική κλινική με εισαγγελική εντολή. Πρόκειται για περιστατικά σωματικής κακοποίησης, υποβιταμίνωσης και αναιμίας. Πάντως, τα τελευταία δύο χρόνια για την αντιμετώπιση περιστατικών κακοποίησης ανηλίκων, τα οποία πρέπει να φιλοξενηθούν στην παιδιατρική κλινική, έχει αναπτυχθεί μια καλή συνεργασία μεταξύ των γιατρών και της εισαγγελίας του τμήματος ανηλίκων.  

Χέρι βοηθείας σε γιατρούς της Θεσσαλονίκης έρχεται να δώσει η Εταιρεία κατά της Κακοποίησης του Παιδιού «Ελίζα», η οποία το Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου θα πραγματοποιήσει ημερίδα ενημέρωσης Ιατρών για τη «Διαχείριση Περιστατικών Σωματικά Κακοποιημένων Παιδιών».

Το «Ελίζα» σε συνεργασία με τις Ιατρικές Σχολές των Πανεπιστημίων YALE και IOWA και τη Β’ Παιδιατρική Κλινική του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο Παίδων «Π. και Α. Κυριακού» υλοποιεί το Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Ιατρών για τη Διαχείριση Περιστατικών Σωματικά Κακοποιημένων Παιδιών, στην Ελλάδα. Το πρόγραμμα απευθύνεται πρωτίστως σε ιατρούς όλων των παιδιατρικών ειδικοτήτων, οι οποίοι αποτελούν την ομάδα πρώτης γραμμής, που καλείται να διαχειριστεί περιστατικά σωματικά κακοποιημένων παιδιών και είναι σε θέση να ενεργοποιήσει τις απαραίτητες διαδικασίες για την προστασία τους.

Ήδη, για την ημερίδα, η οποία πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του δήμου Θεσσαλονίκης, έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για συμμετοχή περίπου 150 γιατροί από τη Θεσσαλονίκη. Το προηγούμενο διάστημα έχουν εκπαιδευτεί έξι γιατροί από τη Θεσσαλονίκη σε σεμινάρια που πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα.

Η διεπιστημονική ομάδα της «Ελίζα» βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη αυτές τις ημέρες για την πραγματοποίηση της ημερίδας. Όπως αναφέρουν μέλη της διεπιστημονικής ομάδας, τα τελευταία χρόνια καταγράφεται αύξηση των περιστατικών κακοποίησης των παιδιών. Αυτό, όπως εξήγησαν τόσο η Αλεξάδρα Σολδάτου, επίκουρη καθηγήτρια της Παιδιατρικής Κλινικής του Νοσοκομείο «Αγ. Κυριακού» όσο και η Ηλέκτρα Κουτσούκου δικηγόρος, αυτό οφείλεται και στην οικονομική κρίση αλλά και στο γεγονός ότι οι γιατροί εκπαιδεύονται και μπορούν να αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους περιστατικά.

Τα ευρήματα μιας μεγάλης επιδημιολογικής μελέτης στην Ελλάδα το 2013 έδειξαν ανησυχητικά υψηλά ποσοστά έκθεσης στην σωματική βία (76.37%) μεταξύ των παιδιών και των εφήβων. Ωστόσο, 9 στις 10 περιπτώσεις δεν αναφέρονται ποτέ και παραμένουν χωρίς διάγνωση και αντιμετώπιση. Σημαντικό ρόλο παίζει η έλλειψη ενημέρωσης των ιατρών που έρχονται σε επαφή με τα παιδιά. Αυτό το κενό έρχεται να καλύψει η εταιρεία «Ελίζα» μέσω της ημερίδας. Όπως ανέφεραν η δικηγόρος Ηλέκτρα Κουτσούκου καθώς και η διοικητική διευθύντρια της εταιρείας Αφροδίτη Στάθη, πρόκειται να παρουσιαστεί ένα πρωτόκολο, ένας οδηγός ο οποίος θα βοηθά τους γιατρούς να αναγνωρίζουν τα περιστατικά και να ενεργούν αναλόγως.

Σύμφωνα με την Αλεξάδρα Σολδάτου, ο γιατρός πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίζει πότε πρέπει να ενημερώσει τις εισαγγελικές αρχές καθώς και την κοινωνική υπηρεσία προκειμένου να προστατευθεί ένα παιδί. Όπως υπογράμμισε, αρκετές φορές γονείς πηγαίνουν τα παιδιά τους στα νοσοκομεία για άλλους λόγους (πχ πυρετό) και από την προσεκτική αντιμετώπιση του γιατρού διαπιστώνεται η κακοποίηση.

Όπως αναφέρουν οι συνεργάτες της «Ελίζα», δεν υπάρχει  ένα ολοκληρωμένο εθνικό  σύστημα που να επιτρέπει τη συλλογή δεδομένων περιστατικών κακοποιημένων παιδιών. Μάλιστα, παρά το γεγονός ότι οι επαγγελματίες υγείας παίζουν βασικό ρόλο  στην αντιμετώπιση της σωματικής κακοποίησης παιδιών, δεν υπάρχει δομημένο πρόγραμμα εκπαίδευσης  που να παρέχει στους επαγγελματίες τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν εργαλεία τα οποία συμβάλλουν  στη σωστή αναγνώριση, αναφορά, και διαχείριση των θυμάτων και των οικογενειών τους.

Από την πλευρά της η αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής Καλυψώ Γούλα χαιρέτισε την πρωτοβουλία για την ημερίδα και αναφέρθηκε στη συνεργασία που υπάρχει για τέτοια περιστατικά με την εισαγγελία. Υπογράμμισε πως όταν οι υπηρεσίες του δήμου δέχονται τέτοιες καταγγελίες τις παραπέμπουν στην εισαγγελία, καθώς ο δήμος δε μπορεί να παρέμβει.
Ανάλογες ημερίδες για την εκπαίδευση των γιατρών θα πραγματοποιηθούν και σε άλλες πόλεις, όπως το Ηράκλειο, η Αλεξανδούπολη, τα Ιωάννινα και Λάρισα.
 
Τι μπορώ να κάνω για να συμβάλλω στην προσπάθεια προστασίας των παιδιών από την κακοποίηση ή παραμέληση:

Εάν υποψιαστώ ότι κάποιο παιδί βιώνει στο περιβάλλον του κακοποίηση ή παραμέληση τηλεφωνώ αμέσως στην αστυνομία, στην εισαγγελία, στη γραμμή βοηθείας 115 25 της Ένωσης «Μαζί για το Παιδί» και στο «Χαμόγελο του Παιδιού» στο 1056.